Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Arzu Polat
Danışman: SEBAHAT DENİZ
Özet:Bu çalışmada Behiştî Ahmed Sinan (ö. 917/1511-12?)’ın İngiltere Ushaw College Church Kütüphanesi’ndeki Hamse’si içinde yer alan “Mihr ü Müşterî” adlı mesnevisi incelenmiştir. Çalışma beş ana bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde, Mihr ü Müşterî ve Mihr ü Mâh mesnevilerinin doğuşu ve gelişimi ile Türk edebiyatında varlığı bilinen Mihr ü Müşterî ve Mihr ü Mâh mesnevileri incelenmiştir. Birinci bölümde Behiştî’nin hayatı, eserleri ve edebî şahsiyeti tanıtılmıştır. İkinci bölümde eserin ve Hamse’nin yazılış sebebi, şekil özellikleri, dil ve üslup özellikleri, edebî sanatlar ve muhteva özellikleri incelenmiştir. Muhteva özellikleri başlığı altında ise öncelikle eserde ön plana çıkan astronomik unsurlar arkasından da güzellik unsurları ve örf, adet, inanç ve sosyal hayat unsurları ele alınmıştır. Daha sonra da sırasıyla tahkiye, ve mukayese başlıkları ile eser incelenmeye devam edilmiştir. Üçüncü bölümde çalışma sonunda ulaşılan sonuçlar belirtilmiş ve kaynakçaya yer verilmiştir. Dördüncü bölümde yazma nüshanın tavsifi yapılmış ve metin kurulurken takip edilen yol açıklanmıştır.Beşinci bölümde ise transkripsiyonlu metin verilmiş ve metinde yer alan özel adlar dizini oluşturulmuştur. Mihr ü Müşterî, Behiştî’nin Hamse’sini oluşturan mesnevilerden birisi olması bakımından Türk edebiyatı tarihi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Aynı zamanda geçiş dönemi eseri olması itibarıyla da Türk dili sahası açısından büyük bir önem taşıyan eser, muhteva özellikleri itibarıyla da Türk kültürü için önem arz eden özelliklere sahiptir. ABSTRACT In this dissertation, masnavi of Behiştî Ahmed Sinan named “Mihr ü Müşterî” which is placed in Ushaw College library were investiged. The dissertation consists of five chapters. In the introduction, emergence and development of the masnavis, Mihr ü Müşteri and Mihr ü Mah, and masnavis, Mihr ü Müşteri and Mihr ü Mah, which exists in Turkish literatüre were investigated. In the first chapter, life of Behiştî, his works and literary personality were mentioned. In the second chapter, reason of writing the masnavi, masnavi’s formal, stylistic and linguistic properties, content characterisitcs, literary arts were investigated. Ingredients which come into prominence in the masnavi such as astronomical, beauty, custom and usage and social life were dealt with in the content characterisitcs. Then masnavi were continued to investigate under the topics of narration, summary and comparison. In chapter three, results of the study and bibliography were given. In chapter four, description of the manuscript were made and followed steps of the forming the text were explained. Finally, in chapter five, transcripted text and index of the proper names in the text were given. As Mihr ü Müşteri is known as one of the masnavi in Turkish literatüre and is the work in the transitional period, it has a great importance in terms of Turkish literatüre and the field of Turkish language Besides, its content characterisitcs has an importance in terms of Turkish Culture.