Ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burcu Gökbüzoğlu

Danışman: AHMET ŞİRİN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiyi sınamaktır. Bu amaçla katılımcıların saldırganlık düzeyleri ve problem çözme becerileri; cinsiyet, yaş, anne-baba eğitim durumu, algılanan anne-baba tutumları değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2007–2008 öğretim yılı; İstanbul İli Anadolu Yakası, Pendik İlçesindeki Gülizar Zeki Obdan İlköğretim Okulu, Ahmet Kutsi Tecer İlköğretim Okulu ve Seyit Burhan Toprak İlköğretim Okulu’na devam eden; 158 kız, 146 erkek olmak üzere toplam 304 sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ergenlerin saldırganlık düzeylerine ilişkin veriler Saldırganlık Ölçeği (Tuzgöl,1998), ergenlerin problem çözme becerilerine ilişkin veriler ise ‘Problem Çözme Envanteri’ (Şahin, Şahin ve Heppner, 1993) ile toplanmıştır. Ergenlerin cinsiyet, yaş, anne-baba eğitim durumu ve algılanan anne-baba tutumlarına ilişkin verilerin toplanması için ise, araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Tekniği, Bağımsız Grup t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) tekniklerinden yararlanılmıştır. Varyans analizi sonucunda, farkın kaynağını belirlemek amacıyla Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Araştırmada, ergenlerin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerisinin alt boyutlarından olan problem çözme becerisine güven ve yaklaşma-kaçınma alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki bulunurken, kişisel kontrol alt boyutunda anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca demografik değişkenlerden cinsiyet, saldırganlık düzeyinde bir farklılığa neden olmazken, problem çözme becerisinin yaklaşma-kaçınma alt boyutunda anlamlı bir farklılığa neden olmuştur; yaş ise saldırganlık düzeyinde anlamlı bir farklılık yaratırken, problem çözme becerisinde bir farklılık yaratmamıştır. Yine anne-baba eğitim durumu saldırganlık düzeyi ve problem çözme becerisinde bir farklılık yaratmazken, anne-baba tutumlarından, anne tutumu sadece problem çözme becerisinin problem çözme yeteneğine güven alt boyutunda bir farklılığa neden olmuştur. SUMMARY The aim of this research is to check the teenager's levels of aggression and problem solving abilities in relation to each other. For this reason the variables of gender , age, educational status of parents and perceived behaviour patterns of the parents are chosen to identify the relationship between levels of aggression and problem solving abilities of the participants. For this research 304 eighth year students from primary schools in anatolian side of İstanbul (mainly pendik) namely; Gülizar Zeki Obdan primary school, Ahmet Kutsi Tecer primary school and Seyit Burhan Toprak primary school have participated. 158 of these students are females while 146 are males. The data related to the levels of violence collected by using the method of ‘Aggression Scale’ (Tuzgöl, 1998) and the data related to the abilities of problem solving are collected by using ‘Problem Solving İnventory’ (Şahin, Şahin ve Heppner, 1993). The data related to the teenagers ‘gender, age, parents’ educational status and perceived behaviour patterns of the parents are collected by using `Personal İnformation Form`. Pearson Moment Correlation Techniques, Independent Group t test, One Way Variance analysis (ANOVA) were used to analyze row data. As a result of variance analysis, to identify the source of the diffrence Scheffe test has been used. The results have demonstrated that there is a correlation between the levels of aggression and the problem solving techniques of the teenagers. Self confidence in situations of problem solving and approach & avoidance, which are some sub-dimentions of the teenagers` problem solving ability and levels of aggression, has demonstrateda correlation while the other sub dimention i.e. personal control has not presented any correlation. Gender which is a demografic variant has showed no difference of correlation while approach-avoidance which is a sub-dimention of problem solving, has showed a clear amount of correlation with the levels of aggession; age has made a clear difference on the levels of agression while none on problem solving. Similarly the educational status of the parents made no difference on problem solving or levels of aggression. While the mother`s behaviour pattern as an individual made a clear difference on the self confidence to solve problems (which is a sub dimention to problem solving).