Türk uluslararası taşımacılık sektörünün rekabet gücü ve Ortadoğu pazarı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1998

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mustafa Şehirli

Danışman: TİĞİNÇE OKTAR

Özet:

Avrupa ile Asya kıtaları arasında bulunmasına rağmen Türkiye bu coğrafi avantajını taşımacılık sektöründe kullanamamaktadır. Türkiye'de toplam yolcu taşımalarının %94'ü, yük taşımalarının ise yaklaşık %90'ı karayoluyla gerçekleştirilmektedir. Bunun sebebi 1950'lerden sonra hükümetlerce uygulanan politikalardır. Bugün karayolu ağımız Avrupa Ülkelerinin ortalamasından daha uzundur, fakat bu ağın ancak %30'u Avrupa standartlarındadır. Tır filomuz Avrupa'nın en büyük fakat en yaşlı filosudur. Dünyada taşımacılık sektöründeki yeni gelişmeleri dikkate alacak olursak karayollarımızın diğer taşımacılık sistemleriyle entegre olması gerektiğini görürüz. Diğer taraftan karayolu taşımacılığında alınması gereken birtakım tedbirler şunlardır : - Türk Tır Filosunun yaş ortalaması düşürülmelidir. - Türkiye biran önce CMR sözleşmesine dahil olmalıdır. - Taşımacılık alanında İran'ın uygulamakta olduğu yaptırımlara karşı tedbirlere cevap verilmelidir. Dünyadaki toplam taşımacılığın %90'ı deniz yolu ile gerçekleştirilmektedir. Türkiye, deniz taşımacılığında Panama, Liberya gibi ülkelerden sonra 16. sıradadır. Türk Deniz Taşımacılığı'nın önemi devreye girecek yeni petrol boru hatlarıyla daha da artacaktır. Bugün dış ticaretimizin %40'ı deniz yolu ile yapılmaktadır. Denizciliğimizin gelişmesi için alınması gereken tedbirler aşağıdadır : - Denizcilik Bakanlığı kurulmalıdır. - Gümrük ve özelliştirme mevzuatları geliştirilmeli ve yenilenmelidir. - Denizcilik firmalarının finans piyasalarına girmeleri sağlanmalıdır. Demiryolu taşımacılığı 1950'lerden sonra Türkiye'de ihmal edilmiştir. Bu yüzden Türk Demiryolları Avrupa'nın en kötü şartları içinde olan demiryollarındandır. Sektörün en büyük problemi finansmandır. Hükümetler demiryollarına gereken önemi vermek zorundadırlar. Alınması gereken diğer tedbirler şunlardır : - Şu an yetersiz olan mevcut demiryolu ağına yeni ve optimum hatlar ilave edilmelidir. - Demiryolları acil olarak modernize edilmelidir. - Firgofirik ve konteyner taşımaya uygun vagon yatırımlarına yer verilmelidir. - Boğaz tüp geçidi ve AB ile entegresyonu taşıyacak Sivas'a kadar uzanan entegre demiryolu hayata geçirilmelidir. - Özelleştirme gerçekleştirilmelidir. Türkiye'de toplam taşımacılığın %0.2'si havayoluyla yapılmaktadır. Bununla birlikte THY dünyanın en iyi havayolu şirketlerindendir. Ayrıca son yıllarda kurulan pek çok Türk özel havayolu şirketi Ortadoğu taşımalarında büyük başarı elde etmişlerdir. Sektörün en büyük problemi yetersiz olan havaalanları ve gümrük uygulamalarıdır. En modern ve karlı taşımacılık sistemi olan kombine taşımacılığa imkan veren konteynerizasyon uygulamalarına geçmesi için Türkiye'nin alması gereken birtakım tedbirler vardır. Bunlardan bazıları aşağıdadır : - Yeni konteyner terminalleri inşa edilmelidir. - Yunanistan ve Güney Kıbrıs'a karşı uluslararası transit geçişlerde pazarlama faaliyetlerine önem verilmelidir. - Saroz Körfezi transit geçişler için merkez haline getirilmelidir. - AB - Boğaz Tüp Geçidi - Sivas - Ortadoğu transit hattı hayata geçirilmelidir. Dileğimiz Türkiye'nin hava, kara, deniz taşımacılıkları arasında uyumlu bir taşımacılık sistemine sahip olması ve bu sayede taşımacılık alanında Ortadoğu pazarına yönelik coğrafi avantajını en üst düzeyde kullanabilmesidir. Althought Turkey is between Europe and Asia, it can't use its geographical advantage in transporting sector. In Turkey, ninety four percent of the passanger transport and nearly ninety percent of the load transport are realized by highways. The reason of this is politics which are done by goverments after 1950. Now, the length of our highways is longer than the avarage of Europan Countries, but only thirty percent of this is in the EU standarts. Our fleet of trucks is the biggest but the oldest fleet in the Europe. If we take note of the new improvements in the transporting sector in the world, we will see that our highways have to integrate with the other transport systems. On the other hand, we should take following measures : - The avarage age of Turkish fleet of trucks should be reduced. - Turkey should sign the CMR. - Turkey have to use force againist Iran in the transport area. The ninety percent of the transport in the world is realized by naval transporting. Turkey is the sixteenth biggest country in the world after countries such as Panama, Liberia, Greece. The importance of the Turkish transport is going to be reduced after the new oil pipelines are built. Now the forty percent of our foreign trade transporting is realized by naval transporting. The measures to take are as follows. - Naval Ministery should be established in Turkey. - The laws of the customs and privatisation should be improved and renew. - The naval firms can be entered in the finance markets. Railways have been neglected in the Turkey after 1950. Therefore Turkish railways have worst conditions in Europe. The greatest problem of the sector is finance problems. Goverments should consider the railways important. The other measures to take as follows : - Some new and optimum railways lines should be added to active railways which are not sufficient. - The railways should be modernized immediately. The investments of firigofiric and suitable to transport container waggons should be made. - The Bosphoros Tube Tunnel and railway which will be integrated to passing to Sivas will provide integration with EU should be processed. - Privatisation should be realized. The percentage of air transporting is 0,2 in total transport in Turkey. Hovewer THY is one of the best airways in the world. In addition to, many Turkish private airlines established in the couple of last years which are very succesful in the transport of Middle East. The biggest problems of this sector are insufficient of the airports and the customs practices. There are some measures to take by Turkey in containerzation which make combine transport which is the modernest and most profitable possible. Some of these are as follows. - New container terminals should be built. - Importance should be given to the marketing activities againist the marketing efforts of Greece and South Cyprus on transition in international area. - Saros Gulf should be centralize for transitions. - The transition line of EU - Bosphoros Tube Tunnel - Sivas - Middle East should be processed. We wish Turkey will have a transporting line which have harmonization among highways, railways and naval, in this way it will be able to use its geographical advantage to its furthere extent in the Middle East.