Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMED DOĞUKAN BALÇIN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Seyit Ahmet Oymak
Eş Danışman: Mehtap Yıldırım
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Güncel fen bilimleri dersi öğretim programında fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamalarına vurgu yapılmaktadır. Bu kapsamda öğrencilerin ünitelerle ilgili konulara yönelik günlük hayattan bir ihtiyaç veya problemi tanımlamaları beklenmektedir. Bu problemin günlük hayatta kullanılan veya karşılaşılan araç, nesne veya sistemleri geliştirmeye yönelik olması istenmektedir. Bu süreçte öğrencilerin mühendisliğin doğasını iyi kavramaları, girişimcilik becerilerini geliştirmeleri ve gelecekteki mühendislik kariyerlerinde kendilerini yeterli hissedebilmeleri önemli görülmektedir. Bu araştırmada fen, mühendislik ve girişimcilik temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin mühendisliğin doğası anlayışları, girişimcilik becerileri, kariyer ve yetenek gelişimi öz-yeterliklerine nasıl bir etkisi olduğunu araştırmak amaçlanmıştır. Araştırma karma yöntem olarak tasarlanmış ve eş zamanlı nicel + nitel karma yöntemler araştırması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesindeki bir ortaokulda öğrenim gören 7. sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmanın deney ve kontrol gruplarının belirlenmesinde basit seçkisiz örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada iki deney, bir kontrol grubu belirlenmiştir. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak mühendisliğin doğası anlayışı ölçeği, mühendislik girişimciliği öz-yeterlik ölçeği ile kariyer ve yetenek gelişimi öz-yeterlik ölçeği kullanılmıştır. Nitel veri toplama aracı olarak mühendislik becerileri rubriği, ürün kontrol listesi, mühendisliğe ilişkin ürün değerlendirme formu, bir mühendis çiz testi, mühendisliğin doğasına ilişkin görüşme formu, girişimcilik becerilerini değerlendirme rubriği, girişimciliğe ilişkin ürün değerlendirme formu, girişimcilik bilgi formu, girişimciliğe ilişkin görüşme formu, günlük, öz değerlendirme formu ve akran değerlendirme formu kullanılmıştır. Kontrol grubunda araştırma süreci güncel müfredata uygun öğretime dayalı etkinlikler ile yürütülmüştür. Kontrol grubu öğrencileri bu süreçte herhangi bir fen, mühendislik ve girişimcilik temelli tasarım oluşturmamış olup temel düzeyde etkinlikler yapmışlardır. Deney gruplarının bulunduğu sınıflarda dersler öğrencilerin mühendislik ve girişimcilik faaliyetleri ile yürütülmüştür. Belirlenen fen, mühendislik ve girişimcilik temelli yedi etkinlik grup çalışmaları şeklinde yürütülmüştür. Bir deney grubu tüm işlemleri sınıf içerisinde yürütmüştür. Diğer deney grubu öğrencileri uygulamaların bir kısmını sanal bir platform üzerinde yürütmüş, bu platformda bilgi paylaşımları, tartışmalar gerçekleştirmiş ve sürece teknoloji entegre edilmiştir. Uygulamalar Bilim Uygulamaları dersinde haftada iki ders saati olmak üzere planlanmıştır. Her bir etkinlik dört ders saati (iki hafta) sürmüştür. Dolayısıyla yedi etkinlik için 14 haftalık tasarım süreci gerçekleştirilmiştir. Ön test ve son test işlemleri ile tüm araştırma süreci toplam 18 hafta sürmüştür. Ölçeklerden elde edilen nicel verilerin analizinde bir istatistik paket programından yararlanılarak betimsel ve istatistiki analizler kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde betimsel ve içerik analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda fen, mühendislik ve girişimcilik destekli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin mühendisliğin doğası anlayışlarına, girişimcilik becerilerine, kariyer ve yetenek gelişimi öz-yeterliklerine olumlu katkı sağladığı belirlenmiştir. Öte yandan bu etkinlikler ve süreç teknoloji ile desteklendiğinde ortaokul öğrencilerinin mühendisliğin doğası anlayışları ve kariyer ve yetenek gelişimi öz-yeterlikleri bakımından deney grupları lehine anlamlı farklar yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar bağlamında fen bilimleri ve seçmeli bilim uygulamaları gibi derslerde fen, mühendislik ve girişimcilik temelli etkinliklerden faydalanılması önerilmektedir. Ayrıca fen bilimleri dersi ile fen bilimleri ile ilişkili seçmeli derslerin müfredatı program yapıcılar tarafından düzenlenmelidir. Ayrıca müfredata teknoloji destekli fen, mühendislik ve girişimcilik temelli etkinlikler entegre edilmelidir. Bu doğrultuda eğitimcilere de gerekli destekler sağlanmalı ve eğitimler verilmelidir.