Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fulya Yurdagün
Danışman: CEMİL ÖZTÜRK
Özet:1571 tarihi öncesine dek çeşitli uygarlıkların hâkimiyeti altına girmiş olan Kıbrıs, 1571–1878 tarihleri arasında Osmanlı Devleti’nin egemenliği altında kalmış daha sonra Kıbrıs Antlaşması’yla adanın idaresi geçici olarak İngiltere’ye devredilmiştir. Kıbrıs’ın İngiliz yönetimine geçişi, Yunanistan tarafından büyük bir sevinç ile karşılanmış ve adanın Yunanistan’a ilhakı anlamına gelen “enosis” için gerekli bütün çabalar Yunanistan ve Kıbrıslı Rumlar tarafından sarf edilmeye başlanmıştır. Enosisi gerçekleştirmek amacıyla kurulan EOKA ile birlikte Kıbrıs’ta tedhiş hareketleri baş göstermiştir. İngiltere’nin 1955 yılı itibariyle adada üstlenmiş olduğu sorumluluktan sıyrılmak istemesi, Kıbrıs’ın geleceği hakkındaki sorunu da beraberinde getirmiştir. Ağustos 1955’de Yunanistan, Türkiye ve İngiltere’nin katılımıyla gerçekleşen Londra Konferansı bir sonuç alamadan dağılmıştır. 1955–1959 yılları arası ise genellikle İngiltere’nin Kıbrıs sorununa yönelik çözüm arayışlarında bulunması, Yunanistan’ın Kıbrıs meselesini her fırsatta Birleşmiş Milletler’in önüne getirmesi ve EOKA’nın Kıbrıs Türklerine yönelik Tedhiş eylemleriyle geçmiştir. İngiltere’nin diplomatik girişimleri sonucu 11 Şubat 1959’da Zürich Antlaşması, 19 Şubat 1959’da da Londra Antlaşması imzalanmış ve böylece iki toplumun ortak egemenliğine dayanan Kıbrıs Cumhuriyeti’nin teşkil edilmesi için önemli bir adım atılmıştır. 16 Ağustos 1960 tarihinde kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti ile birlikte adadaki sorunlar sona ermemiş; aksine daha da alevlenmiştir. Kıbrıs devletinin cumhurbaşkanı Makarios ve Kıbrıslı Rumların gayrimeşru tutumları, anayasaya aykırı davranışları ve Türkleri imha etmeye yönelik saldırıları, Kıbrıs devletini fiilen ortadan kaldırmıştır. Adada vuku bulan şiddet olayları sonucu sükûneti ve barışı sağlamak amacıyla Birleşmiş Milletler Barış Gücü Kuvvetleri Kıbrıs’a intikal ettirilmiş; fakat bu güçler adadaki şiddet eylemlerine ve çatışmalara karşı pasif kalmışlar, olayları sadece izlemekle yetinmişlerdir. Türk basınında Kıbrıs sorununa geniş yer verilmiş, Kıbrıs’la ilgili tüm gelişmeler gazeteler tarafından Türk kamuoyuna aktarılmıştır. ABSTRACT Cyprus was under the reign of different civilisations till 1571. During 1571-1878 the island was under Ottoman control. Consequently with the Cyprus Treaty, administration of the island was given to United Kingdom. The change of the administration brought joy to Greece, which lead to exertions of “enosis” (union with Greece) by Greek and Cypriots. In order to achieve “enosis”, EOKA organisation was founded. This meant terrorisation started along the island. In 1955, United Kingdom wanted to get free of the administration of Cyprus, which brought the on going Cyprus problem. August 1955, Greece, Turkey and United Kingdom attended to the London Conference, however the conference ended without any result. During 1955-1959, United Kingdom tried to find a solution the Cyprus problem, Greek formulated UN’s agenda with the problem and EOKA terrorised Turkish Cypriots. The Zurich Agreement took place on the 11 February 1959 and London Agreement on the 19 February 1959. These agreements were the milestones for the new Republic of Cyprus. Republic of Cyprus was formed on the 16 August 1960. However, with the formation of the new Republic the Cyprus Problem didn’t vanish, it even get worse. The illegal and contradictory acts of constitution by Greek Cypriot Leader Makarios and Greek Cypriots and the efforts of destroying Turkish Cypriots removed the Republic of Cyprus in deed. To bring the peace to the island UN forces were deployed. However UN forces remained passive, to moderate the violence on the island. In Turkish media, Cyprus dispute was issued in detail, all the updates about the problem were shared with the Turkish public through the mass media.