Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bengi Başaran
Danışman: ÖZHAN TİNGÖY
Özet:Bu çalışma yirminci yüzyılda görüşlerinin temeline teknolojiyi koyan iki temek sanat akımı; Fütürizm ve Siber punk’ı konu edinmiştir. Tarihsel süreçleri, politik anlayışları ve resim, sinema, heykel, manifestoları ile öne çıkan edebi eserlerinden yola çıkarak teknoloji ve sanat arasındaki ilişkiyi sorgulamaktadır. Tezin odak noktası, Fütürizm ve Siber punk’ın teknolojiyi ele alışındaki benzerlik ve farklılıklardan yola çıkarak birbirlerinde ütopik ve distopik anlamda tamamen ayrılışlarını incelemektedir. Bu akımların ortaya çıkışında etkin olan sosyal kültürel ve politik şartları dikkatle inceleyen bölümlere teknolojinin toplumsal algılanışına kapsamlı bir şekilde yer verilmiştir. Genel analizi desteklemek amacı ile ayrılan bölümlerde, akımlar için dönüm noktası sayılan sanatsal örneklere yer verilirken son bölümde bu çalışmaların estetik anlamda karşılaştırılmaları yapılmıştır. Bu nedenle bu çalışma iki önemli sanat akımının teknoloji algısına ışık tutarak, Siber punk ve Fütürizm akımlarının sistematik bir karşılaştırmasını, disiplinler arası bir bakış açısı ile yapmış ve bu alanda var olan bir eksikliğin giderilmesine katkıda bulunmayı amaçlamıştır ABSTRACT This thesis deals with two major art movements of 20th century that place technology in the centre of their apprehension: Futurism and Cyberpunk. It questions the interrelationship between art and technology through these movements by analyzing their historical background, political standings and sample art works such as paintings, films, sculptures, manifestos and prominent works of literature The focus of the thesis is to point out the similarities and differences of Cyberpunk and Futurism movements arising from their conceptualizing of technology, which are quite distinct from each other due to their completely contradictory utopian and dystopian approaches. The main political, social and cultural conditions giving birth to these movements are carefully probed, and the corresponding affects of these movements on social perception of technology are revealed in detail in subsequent chapters. In order to support the general analysis, separate chapters on the movements present cornerstone pieces of work, and the final chapter also delivers a comparison of these pieces aesthetically. With this study, therefore, the relation of two remarkable art movements with technology will be examined in an STS framework. In this sense, the study will contribute to the existing literature by providing a thorough analysis of Cyberpunk and filling the gap in the systematic comparison of Futurism and Cyberpunk using a multidisciplinary approach. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER.......................................................................................................................................................ii KISALTMALAR LİSTESİ...................................................................................................................................iv ŞEKİL LİSTESİ......................................................................................................................................................v .......................................................................................................................................................................vi 1: GİRİŞ 1 TEZİN AMACI VE ARAŞTIRMA SORULARI 1 METODOLOJİ VE SINIRLANDIRMALAR 3 TEZİN ANA HATLARI: 4 2. BÖLÜM: FÜTÜRİZM 5 2.1 FÜTÜRİZM’DEN ÖNCE AVRUPA VE İTALYA’NIN TARİHSEL GELİŞİMİ 5 2.2 FÜTÜRİZM’İN DOĞUŞU 7 2.3 FÜTÜRİZM VE KÜBİZMİN KÖKENLERİ 8 2.4 FÜTÜRİZM VE POLİTİKA 9 2.5 FÜTÜRİST TEKNOLOJİ ANLAYIŞI 11 2.6 FÜTÜRİST SANATTA TEKNOLOJİNİN ROLÜ 11 2.6.1 Fütürist Tablolar 12 2.6.2 Fütürist Mimari 13 2.6.3 Fütürist Sinema 14 2.6.3.1 Sinema ve Fütürist Resim 15 2.6.3.2 Fütürist Sinemanın Teknik Özellikleri 15 2.6.4 Fütürist Edebiyat ve Tipografi 15 2.7 FÜTÜRİZM VE TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN ROLÜ 16 2.7.1 Otomobilin Rolü 17 2.7.2 Uçağın Rolü 19 2.7.3 Savaşın Rolü 20 2.8 FÜTÜRİZM BÖLÜM SONU 21 3. BÖLÜM: SİBER PUNK 23 3.1 SİBERPUNK’IN KÖKENİ VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 23 3.2 DİSTOPYA 26 3.3 SİBER PUNK VE POLİTİK BOYUTU 27 3.4 MAKİNE -İNSAN VE İNSAN-MAKİNE KAVRAMLARI: 30 3.5 CİNSİYET VE KADIN İMAJI 32 3.6 SİBER-PUNK MANİFESTO 35 3.7 SİBER PUNK SANAT 35 3.7.1 Siber Punk Edebiyat 35 3.7.2 Siber Punk Romanlar ve ‘Matrix Avcısı’ nın Önemi 36 3.7.3 Siber Punk Sinema ve ‘The Matrix’ 37 3.7.3.1 Matrix Nedir?............................................................................................................................. ...... 38 3.7.3.2 The Matrix: Filmin i 38 3.7.3.3 The Matrix’in Arka Planı 39 3.7.4 Siber Anime-Manga: ‘Ghost in the Shell’ ve‘Akira’ 45 3.7.5 Hans Ruedi Giger’in Yapıtları 46 3.8 SİBER PUNK BÖLÜM SONU 49 4. BÖLÜM: İKİ AKIMIN KARŞILAŞTIRILMASI 51 4.1 FÜTÜRİZM VE SİBERPUNK’IN GENEL BİR KARŞILAŞTIRMASI 51 4.1.1 Tarihsel Arka Plan ve Politik Yaklaşım 51 4.1.2 İnsan-Makine Kavramı 53 4.1.3 Cinsiyet ve Kadın İmajı 53 4.1.4 Manifestoların Karşılaştırması 54 4.1.5 Sanat, Estetik ve Form 57 4.2 İKİ AKIMIN ÖRNEK ÇALIŞMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI 58 4.3.1 Resim 59 4.2.2 Heykel 64 4.2.3 Sinema 67 4.3 BÖLÜM SONU 69 5. BÖLÜM: SONUÇ 71 KAYNAKÇA 74