Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İPEK BURCU ORUÇOĞLU
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Feride Karaca
Eş Danışman: Tufan Adıgüzel
Özet:
Bu çalışmanın amacı, proje temelli bir ders ortamında öğretmen adaylarının kullandıkları çevik yaklaşım ve 21. yüzyıl becerileriyle ilgili deneyimlerini incelemektir. Karma yöntem durum çalışması tasarımı olarak desenlenen bu çalışmaya, 2020-2021 bahar döneminde İstanbul’daki bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan 41 Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümü son sınıf öğrencisi katılmıştır. Çalışmanın verileri, 21. Yüzyıl Becerileri Özyeterlik Algısı Ölçeği, ara ve final yansıtma soruları, yarı yapılandırılmış odak grup görüşme formu, öz ve proje grubu değerlendirme formu ve akran sunumunu değerlendirme oturumu kayıtları ile toplanmıştır. Çevrim içi olarak yürütülen uygulama kapsamında katılımcılar tarafından oluşturulan 11 proje grubundan güncel bir problem belirlemeleri ve bu probleme yönelik eğitim amaçlı bir web sitesi geliştirmeleri istenmiştir. 14 haftalık uygulama süreci, “21. Yüzyıl Öğrenme Projesi Yönetimi” ve öğretim tasarımcılarına yönelik oluşturulan “Çevik Yaklaşım” çalışmasından ders ortamına uygun değişiklikler yapılarak kurgulanmıştır. Her proje grubunun toplantı ve çalışmaları, ders saatinde bir sanal sınıf platformunun ara odalar (breakout rooms) özelliği kullanılarak gerçekleştirilmiş ve araştırmacılar çevik yaklaşımın doğası gereği proje sponsoru rolüyle odalardaki çalışmalara katılmıştır. Tanımlama, planlama, yürütme/izleme ve gözden geçirme olmak üzere dört öğrenme projesi aşamasından oluşan uygulama, temel olarak başlangıç toplantıları, kontrol toplantıları, ara raporlar, kullanıcı testleri ve proje sunumları ile yürütülmüş ve gerçekleşen etkinlikler dijital ortamda kayıt altına alınmıştır. 21. Yüzyıl Becerileri Özyeterlik Algısı Ölçeği ile elde edilen öntest-sontest nicel verilerinin normal dağılıma uygunluğu Shapiro-Wilk testinin istatistikleri ile belirlenmiş ve akabinde verilerin analizinde bağımlı örneklemler için t-testi kullanılmıştır. Öz ve proje grubu değerlendirme formu ile elde edilen öz ve akran puanlarının istatistiksel analizi yapılmıştır. Ara-final yansıtmalar ve odak grup görüşmelerinden elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilirken uygulama sonunda yapılan akran sunumlarını değerlendirme oturumlarının kayıtlarından elde edilen yazılı transkriptler söylem analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışmadan elde edilen bulgularla öğretmen adaylarının proje temelli bir derste çevik yaklaşım ve 21. yüzyıl becerileriyle ilgili deneyimlerinin ortaya koyulması hedeflenmiştir. Araştırmanın nicel ve nitel analizleri sonucunda, deneyimlenen öğrenme ortamının öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri özyeterlik algılarını geliştirdiği ve ortamla ilgili genel olarak olumlu görüşe sahip oldukları görülmüştür. Deneyimlenen bu sürecin öğretmen adayları arasındaki grup çalışmasına önemli katkılar sağladığı gözlemlenmiştir. Bu çalışma çevik yaklaşım süreçlerinden faydalanarak 21. yüzyıl öğrencilerinin ihtiyaçlarına cevap verebilecek öğrenme materyalleri tasarlayabilen, 21. yüzyıl becerileri gelişmiş öğretmen adaylarının nasıl yetiştirilebileceği konusunda örnek teşkil edebilecek bir çalışma olduğu düşünülmektedir. Günümüz iş hayatında çevik yaklaşımın proje çalışmalarında öne çıktığı ve gerek iş yaşamında ve gerekse eğitim-öğretim ortamlarında bu çalışmalara yatkın nitelikli elemanlara ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışmanın eğitim-öğretim sektörünün ihtiyaçlarına cevap verme noktasında yardımcı olacağı düşünüldüğünden öğretmen eğitiminde eğitim fakültelerine yeni bir uygulama önerisinde bulunması açısından önem arz etmekte olup, 21. yüzyıl becerilerini geliştirme konusunda hem öğretmen adayı hem de öğretmen eğitiminde kullanılabilecek örnek bir proje geliştirme süreci olarak karar vericilere ve araştırmacılara yol gösterici olması beklenmektedir.