Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammed Akbolat
Danışman: Yıldız Akvardar
Özet:
Giriş: Trans bireylerde intihar riski genel nüfusa göre daha yüksektir. Algılanan sosyal destek düzeyinin düşüklüğü ve ayrımcılık yaşantılarının intihar riski yüksekliği ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Çalışmamızda psikiyatri polikliniğine başvuran trans bireylerin; maruz kaldıkları ayrımcılık yaşantılarının, algıladıkları sosyal destek düzeylerinin ve intihar riskinin belirlenmesi ve intihar riskinin, ayrımcılık yaşantısı ve algılanan sosyal destek ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmamıza toplam 102 trans birey dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), İntihar Olasılığı Ölçeği (İOÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) uygulanmıştır. Maruz kalınan ayrımcılık yaşantıları, araştırmacılar tarafından oluşturulan soru formuyla değerlendirilmiştir. Ruhsal bozukluklar ve intihar öyküsü, klinik görüşmeyle; sosyodemografik ve cinsiyet geçiş süreci ile ilgili özellikler veri formuyla değerlendirilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların %85.2’si (n=87) trans erkek, %14.8’i (n=15) trans kadındır. Yaş ortalaması 25.72±5.43’tür. Katılımcıların %62.8’inde (n=64) yaşam boyu en az bir kez intihar düşüncesi, %28.5’inde (n=29) intihar planı, %17.6’sında (n=18) intihar girişimi öyküsü bulunmaktadır. İOÖ puanları; ÇBASDÖ puanları ile negatif yönde, Maruz Kalınan Ayrımcılık Yaşantıları puanları ile pozitif yönde ilişkili bulunmuştur.
Sonuç: Çalışmamızda trans bireylerde yaşam boyu intihar düşüncesi ve girişiminin oldukça sık olduğu görülmüştür. Algılanan sosyal destek düzeyinin düşüklüğü ve ayrımcılık yaşantılarının fazla olmasıyla intihar riski artışı arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Bu bulgular, trans bireylerde intihar riskinin azaltılması için sosyal destek sistemlerinin artırılmasının ve ayrımcılıkla mücadelenin önemini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: cinsiyetinden hoşnutsuzluk, sosyal destek, ayrımcılık, intihar