1980 sonrası uygulanan yeni liberal politikaların sağlık sektörüne etkisi türkiye örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İBRAHİM SEVİM

Danışman: MUSTAFA AYKAÇ

Özet:

Sağlık, bireyin en temel ve vazgeçilmez hakkıdır. Sağlık hizmetleri de bu hakka dönük tüm faaliyetleri kapsamaktadır. Dünyada değişen ekonomik politikalarla birlikte, devletlerin sağlık hizmetlerinde aldığı rol ve sorumlulukların da değiştiği görülmektedir. Türkiye’de refah devleti döneminde, devletin iktisadi hayattaki düzenleyici ve girişimci rolü artmış ve buna bağlı olarak da sağlık hizmeti sunumunda devlete öncelikli rol verilmiştir. Ancak 24 Ocak 1980 Kararları ile birlikte, Türkiye’de yeni liberal ekonomiye geçiş süreci başlamıştır. Bu dönemde, devletin iktisadi hayattaki girişimci rolü azalmış ve serbest piyasa lehine yapısal dönüşümler gerçekleşmiştir. Bu bağlamda, 1980 sonrası iktidara gelen bütün hükümetlerin yapmaya çalıştıkları; devletin sağlık hizmeti sunumundan çekilmesini sağlamak ve özel sektörü boşalan bu alana kanalize etmek için teşvikler vermek olmuştur. Hizmet finansmanında ise hükümetler, primli sisteme dayalı Genel Sağlık Sigortasını hayata geçirmeye çalışmışlardır. Bunun sonucu olarak devlet sosyal alanlardan çekilmeye başlamıştır. Bu süreçte, Sağlık Bakanlığının devlet bütçesi içindeki payının ve bu pay içindeki yatırım harcamaları oranının azaldığı görülmektedir. ABSTRACT Health is an individual basic and inalienable right. Thus, health and sanitation services are including all activities concerning such right. We can see, together with world politics that changed in the world, that the roles and responsibilities that are taking place in national health services are changing too. In Turkey, in the period of a nation of welfare, in accordance with the increase of regulating and enterprising role of economic life, a priority role was given to the presentation of state health services. But together with the decisions taken on the 24th of January 1980, the new liberal economy passage period has started. During this period, state’s enterprising role in economic life decreased and structural changes were seen in favor of the free markets. In this context all government that came into force after 1980, tried to withdraw the State from giving national health services and to canalize the private sector towards this field by giving incentives. As in the financing of services, the governments tried to put into life, the General Health Insurance that was based on the payment of monthly contributions. In this process, we notice that the part of the Ministry of Health in national budget decreased as the percentage of investments included in this part decreased too.