Türkiye’de sigortacılık sektörünün vergisel sorunları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayhan Şahin

Danışman: ERKAN AYDIN

Özet:

ÖZ Tüm dünyada trilyon dolarlarla ifade edilen sigorta sektörünün prim üretimi ülkemizde henüz 6 milyar USD, bu tutarla dünyadaki sigorta pastasından aldığı pay sadece % 0,17 civarındadır. Sigorta sektörünün dünya finansal piyasalarındaki büyüklüğü dikkate alındığında, sektörün ülke ekonomileri için ne denli önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde sigortacılıkta son yıllarda önemli gelişmeler yaşanmıştır. 2002 yılından bugüne kadar ülke ekonomisinde yaşanan büyüme, Türk finans piyasalarını yabancı yatırımcılar açısından cazip kılmaya devam ederken, sigorta sektöründeki pek çok yerli sigorta şirketi, yabancı yatırımcılar ile tamamen veya kısmen birleşme yoluna gitmiştir.. Ayrıca geçtiğimiz yıl içinde, sektörün uzun yıllardır beklediği sigortacılık yasasının çıkması ve beraberinde getirilen diğer mevzuat değişiklikleri sektörün cazibesini artırmıştır. Bu mevzuat değişiklikleri ile birlikte sektörde uzun zamandır yaşanan bazı vergisel sorunlar da ortadan kaldırılmıştır. Ancak sektördeki büyümenin daha fazla ivme kazanması açısından, devam etmekte olan vergisel sorunların da ortadan kaldırılması ve sigorta sektöründeki teşviklerin artırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Çalışmamızda, devam etmekte olan bu vergisel sorunların belirlenmesine ve bunların ortadan kaldırılmasına yönelik çözüm önerileri sunulmaya çalışılmaktadır Özellikle sektör ile ilgili gelir ve harcama vergileri olan Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Kanunlarının sektör ile ilgili maddeleri detaylıca incelenmektedir. Diğer vergi kanunları da sigorta sektörünü ilgilendirdiği noktalarda çalışmaya konu edilmiş ve incelemeler neticesinde, özellikle uygulamada yaşanan sorunlar belirlenerek bunların düzeltilmesine yönelik çözüm önerileri sunulmuştur. ABSTRACT The Premium production in the insurance sector which mentions trillion of US dollars in the whole world is around 6 billion US dollars in our country, and refers to 0.17% shares in the world insurance pie. When the size of the insurance sector is taken into account, it indicates how important it is for the economy of countries. There were major developments in insurance sector in our country in the recent years. While the economic growth in our country being observed since 2002 thus far keeps Turkish financial markets charming especially for foreign investors, many of the local insurance companies have merged partially with or acquired by foreign insurance companies. Due to introduction of the new insurance law last year that has been awaited for a long time by the actors in the sector and further regulatory amendments, the attraction of the sector has been increased With these regulatory modifications, some tax problems of the sector which had occurred for a long time have been cleared. Nevertheless, more fiscal stimulus and the solving of the remaining tax problems are needed in order for growth of the sector to gain momentum. In this study, it has been emphasized to define and scope out those unsolved tax problems. Relevant articles of laws which are related with insurance sector i.e. Income Tax, Corporate Tax, Banking and Insurance Transaction Tax which are main income and expense taxes in the insurance sector are analyzed thoroughly. Other tax laws have been subjected to this study on the point of their relations with the insurance sector. As a result of this analysis, some solutions are proposed to fix the problems that the sector is exposed in practice.