Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Handan Bingöl
Danışman: Aysel Gürkan
Özet:
Amaç: Çalışmanın amacı, kalp yetersizliği olan hastaların aile bakım
vericilerinin bakım verme yükü ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi
belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı türdeki bu çalışmanın örneklemini 15 Nisan 2019-15 Haziran 2019 tarihleri arasında Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim
ve Araştırma Hastanesinde, kalp yetersizliği tanısı ile cerrahi girişim geçiren
hastalara bakım veren 170 aile bakım verici oluşturdu. Veriler; Bireysel
Özellikler Formu, Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Aile Bakım Verici Yaşam Kalitesi Ölçeği
ile toplandı. Verilerin
değerlendirilmesinde; tanımlayıcı
istatistiksel yöntemler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma), normal dağılım
testi, tek yönlü (one way) anova testi ve scheffe testi kullanıldı.
Araştırmanın sürekli değişkenlerine pearson korelasyon ve regresyon analizi
uygulandı. Bulgular: Katılımcıların yaş
ortalaması 41.6 ± 11.9 (min.18-max.75) ve
%58.2’si kadındı. Aile
bakım vericilerin bakım verme yükü puan ortalaması 31.5 ± 14.5, yaşam kalitesi toplam puan ortalaması 50.8±10.8 olarak bulundu. Bakım verme yükü puan ortalaması ile yaşam kalitesi toplam (r=-0,378) ve alt ölçek puan
ortalamaları (sırasıyla psikolojik iyilik hali r=-0.385; sosyal iyilik hali r=-0.245; ve spiritüel iyilik hali r=-0,150) arasında negatif
yönde anlamlı ilişki saptandı (p<0.05). Eğitim, algılanan gelir düzeyi düşük olan,
hastasının hastalığından dolayı çalışma hayatı, ekonomik durumu ve sağlığının
etkilendiğini düşünenlerin bakım verme yüklerinin anlamlı olarak daha yüksek ve
yaşam kalitelerinin daha düşük olduğu gözlendi (p<0.05). Bakım verme yükünün bakım vericilerin genel
yaşam kalitesinde %13.8 oranında azalmaya neden olduğu belirlendi (R2=0,138;
ß=-0,280). Sonuçlar: Çalışma
bulguları kalp yetersizliği olan aile bakım vericilerin bakım verme yükü ve
yaşam kalitelerinin orta düzeyde olduğunu gösterdi. Ayrıca çalışma bulguları
bakım verme yükünün yaşam kalitesi ile olumsuz yönde direkt ilişkili olduğunu
ve bakım verme yükünün genel yaşam kalitesinde %13.8 oranında azalmaya neden
olduğunu gösterdi. Çalışma bulguları göz önüne alınarak, kalp yetersizliği olan
aile bakım vericilerin bakım verme yükü ve yaşam kalitelerinin
değerlendirilmesi ve gerekli desteğin sağlanması önerilmektedir.
Anahtar
Sözcükler: Aile bakım verici; bakım verme yükü; kalp
yetersizliği; yaşam kalitesi.