1980'den günümüze Türkiye'de üç ulusal gazete örneğiyle basın ve siyaset ilişkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EFE OZAN KARASOY

Danışman: Mehmet Özçağlayan

Özet:

Bu çalışma, 1980'den günümüze, basında yer bulan siyasal haber yoğunluklarını inceleyerek, basın ve siyaset arasındaki ilişkiyi dönemsel bir inceleme altına almaktadır . Araştırmada, basının gündemini belirlemek için, dağıtım ölçeği ve tirajı ile siyasal yönelimine göre sınıflandırılmış üç ulusal gazete seçilmiştir. Bu gazetelerde, siyaset gündemi açısından seçilmiş konuların hangi ağırlıkta yer bulduğu ve saptanan konu ve olaylardaki siyasi eğilimlerinin, mevcut iktidar yapılarıyla paralellik gösterip göstermediğini saptanmaya çalışılmıştır. Çalışmada, basındaki yapıyı inceleyebilmek için seçilen üç gazetenin, farklı sermaye gruplarına ait, farklı siyasi eğilimlerdeki gazeteler olmalarına dikkat edilmiş, Türkiye'de 1980'den günümüze uzanan süreçte söz konusu ilişki açısından özgün sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. Pek çok gazetede iç politika konuları öncelikli olarak yer bulmaktadır. Devletin yapısı ve işleyişi ile ilgili olaylar, gündemi etkin biçimlerde değiştirmekte, tüm gazetelerin ve siyasi kuruluşların gündemlerini birbirine bağlı kılmaktadır. Bu örnekler iç ve dış politika konularında olabildiği gibi ulusal güvenlik, ülke ekonomisi, yargı ve medyanın da dahil olduğu özel sermaye kuruluşlarının yapısı ile ilgili de olabilmektedir. Bu yönüyle basın, kamunun beklentileri açısından belirsiz görünen konuları şekillendirmekte, topluma, destekleme ya da karşı çıkma yönünde bir takım olasılıklar sunmaktadır. Tüm bu saptamaların sonucu olarak basın ve siyaset ilişkisi, anlamlı ve incelemeye değer bir konu olarak önemini korumaktadır. Anahtar Sözcükler: Basın ve Siyaset İlişkisi, Siyasal Yapı, Basın Gündemi, İktidar, Siyasi Habercilik ABSTRACT This study tries to analyze the interrelationship of press and politics by observing the intensty of political news making in the press since 1980. During the research, three national newspaper, classifed with regard to their distribution, general circulation and political tendencies, were selected to be able to establish the press agenda. In these newspapers, the frequencies of the topics chosen with regard to the political agenda, and the tendencies of the chosen topics to coincide with the existing political structure were tested. The choice of the three newspapers were based on the criteria of the distinction of ownership and the political tendency, and the results were aimed to be authentic with regard to the discussed relationship in Turkey since 1980. The topics of internal politics have a priority in most newspapers. Topics relating to the state structure and functions, affect the agenda actively, and structures the agendas of newspapers and political instutions as interrelated. The examples of these topics may be related to internal or foreign policies, as well as, nationl security, economy, jurisdiction or private sector including media ownership. With this aspect, the press shapes the topics, apparently ambiguous to public interests, and presents some options to support or oppose. As a result of all these factors, the interrlationship of press and politics remains a significant and worthy topic to study. Key Words: Interrelationship of Press and Politics, Poitical Structure, Press Agenda, Rulership, Political Newsmaking