Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Amine Işık Aydın
Danışman: ALİ COŞKUN
Özet:Bu çalışmada Türkiye’ de Müslüman dini cemaatlerin meşruiyet arayışını ve kamusal alandaki konumlarını anlamlandırabilmek adına, Türkiye’ nin XIX. yüzyıldan, günümüze kadar geçen süre içerisinde, modernleşme sürecinde yaşadığı toplumsal, dini ve siyasi yapının dönüşümü incelenmektedir. Bu amaç doğrultusunda Cumhuriyet Türkiyesi’ nde modernleşme adına yapılmış hukuki, siyasi ve sosyal reformların, dini kimlik üzerinde ne gibi değişimlere ve yeni oluşumlara yol açtığı üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın birinci bölümünde temel argümanımız; modernleşme, sekülerleşme, meşruiyet, laiklik ve Kemalizm kavramları çerçevesinde din- toplum yapısındaki değişimin aktarılmasıdır. Türk modernleşmesi, III. Selim Dönemi ıslahatlarından başlatılırken, Cumhuriyet Türkiyesi ve devletin kuruluş felsefesi üzerinde durulmuştur. Türk modernleşmesinin tarihsel arka planı, sosyal ve siyasi boyutlarıyla ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise; dini kimliğin yeniden canlanması, siyasi alanda çok sesliliğin başlamasıyla İslami kimliğin kamusal alanda görünür hale gelmesini tartıştık. Devletin katı ideolojisinin İslami talepler doğrultusunda uğradığı değişimi, dönemsel olarak devletin din politikaları, dini grupların ortaya çıkış zeminini sosyolojik ve tarihsel arka planı bağlamında değerlendirdik. Son bölümde de, günümüzde din kurumunun toplumsal boyutta temsilcilerinden kabul edilen, modern devletin kamusal alanında ön plana çıkmayı başarmış, kamusal alanın eğitim, iş dünyası, medya ve finans sektörleri başta olmak üzere birçok kesiminde etkin güce sahip olan bir dini hareket olarak “Gülen Hareketi” nin din sosyolojisi bağlamında analizine yer verdik. Gülen Hareketi’ ni kamusal alanda görünür kılan araçlar nelerdir, etkili bir dini cemaat olarak ön plana çıkmasına imkan veren şartların oluşumu hakkında bir değerlendirme yaparak, dini cemaatlerin meşruiyet arayışı bağlamında Gülen Cemaati’ ni inceledik. ABSTRACT In this work, we study the transformation of the societal, religious, and political structures in Turkey through its modernization process from the 19th century to today in order to make sense out of Turkish Muslim religious communities’ search for legitimacy and their status in the public sphere. With this goal in mind, we have focused on the types of transformations and new (entities) that came about by the legal, political, and social reforms undertaken in the name of the modernization of the Turkish Republic. Our main argument in the first part of the thesis; modernization, secularization, legitimacy, within the framework of the concept of secularism and Kemalism religiosity of change in society is discussed. Turkish modernization, while starting from the third Selim period of reforms, focused on the Republic of Turkey and the government 's founding philosophy . Historical background of Turkish modernity are discussed in detail with the social and political dimensions. In the second part of the thesis; The revival of religious identity, the Islamic identity in the political arena, we discussed the introduction of polyphony to become visible in the public sphere. Islamic demand changes in the direction of the state's rigid ideology on the subject, the state's religious policy periodically and we evaluate the output ground of religious groups emerged in the context of sociological and historical back ground. In the last section, today accepted the representatives in the social dimension of the religious institutions, have managed to come to the fore in the public sphere of the modern state, the education of the public sphere, business, media and sociology of the Gülen Movement as a religious movement that has effective power in many parts, especially the financial sector we've included the analysis in context. Smiling What are the tools make it visible in the public sphere of movement, as a religious community by making an effective assessment of the conditions that allow the formation of prominence, we examined the Gülen community in the quest for legitimacy in the context of religious communities.