Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM TEZCAN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Sefer Ada
Eş Danışman: Zeliha Nurdan Baysal
Özet:
Araştırmanın amacı, "İlkokul 3. sınıf Hayat Bilgisi Dersi'nde uygulanan Sosyal Beceri Eğitim Programı'nı (SOBEP) planlamak, uygulamak ve uygulamanın etkililiğini sınamak ve sosyal problem çözme becerisine katkı sağlamak" tır. Bu amaca yönelik olarak aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: 1. Öğrencilerin sosyal problem çözme davranışları araştırma öncesi ve sonrası nasıldır? 2. SOBEP'e ilişkin sınıf içi uygulamaların etkililiği nasıldır? 3. Öğrencilerin uygulamalı olarak SOBEP'de yer alan becerilerin öğrenilmesiyle ilgili deneyimleri nelerdir? 4. Gerçekleştirilen SOBEP'e yönelik uygulamalarda yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri nelerdir? Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan ve mevcut durum içerisinde yeni bir uygulama yapılarak etkilerini süreç içerisinde gözlemlemeye imkan sağlayan "Eylem Araştırması" olarak modellenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 2014/2015 eğitim öğretim yılında bir devlet okulunun 3. sınıfında okuyan 21 öğrenci ve 1 sınıf öğretmeni olarak belirlenmiştir. Araştırmanın uygulaması 18 Mart- 22 Nisan 2015 tarihleri arasındaki 6 haftalık zaman diliminde yapılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak; önalgı/sonalgı ve algıda kalıcılık anketi, SOBEP programında yer alan öğrenci ürünleri, öğretmen günlüğü ve araştırmacı gözlem notu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenerek ve ilgili araştırma sorusuna bağlı kalarak belirli kategoriler altında toplanmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde SOBEP'in öğrencilerin araştırma öncesinde problem yaşadıkları sosyal becerilere yönelik davranışlarında ve buna bağlı olarak sosyal problem çözme becerilerinde etkili olduğu belirlenmiştir. 11 beceriyi kapsayan SOBEP, ilgili tüm becerilerde katkı sunmakla birlikte en çok iltifat etme ve hayır diyebilme becerilerinde, en az da karşısındakinin duygularını anlama becerisinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca uygulama süreci içerisinde hem uygulayıcı olan sınıf öğretmeninin hem de gözlemci olan araştırmacının karşılaştığı sorunlara geliştirilen eylem planları ile çözüm aranmıştır. Grubun ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olarak hazırlanan bu tür eğitim programları ile öğretmene kaynak sağlanabilir ve öğrenciler keyifli zaman geçirerek sosyal beceri öğrenme sürecini daha verimli geçirebilirler. Anahtar Kelimeler: Hayat Bilgisi, sosyal beceri, sosyal beceri eğitim programı, sosyal problem çözme, eylem araĢtırması.