Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice Başdağ Baş
Danışman: ALİ DURUSOY
Özet:Önermelerin Analitikliği Bağlamında W.V.Quine'ın Mantıkçı Pozitivizme Eleştirisi Bu çalışmada, Willard Van Orman Quine’ın (1908-2000) ilk kez 1951’de Philosophical Review adlı dergide yayımlanmış olan “Two Dogmas of Empiricism” adlı makalesindeki analitiklik eleştirisinin ortaya konulması amaçlandı. Felsefe tarihinde Kant’ın, önermeleri ilk kez sistematik bir biçimde analitik-sentetik olarak adlandırmasından sonra bu ayrımla ilgili tartışmalar 20. yüzyılda yoğun bir şekilde sürerken, analitik-sentetik ayrımı temelinde gelişen mantıkçı pozitivist akım içerisinde, bu ayrımı mantıksal bir kesinlikle ilk kez ortaya koyan Rudolf Carnap oldu. Carnap, dilin mantıksal analizini uygulayarak ortaya koyduğu “sentaks kuramı”yla ilk olarak mantıkçı pozitivizmin ortak görüşünü yansıtan analitiklik ve buna bağlı olarak gelişen doğrulamacılık kavramlarını mantıksal boyutuyla temellendirdi. Ne var ki Carnap, ortaya koyduğu analitiklik tanımı sonucunda Quine’ın eleştirileriyle karşılaştı. Quine’ın, analitiklik ile ilgili olarak ilk hedefte Carnap’a ve dolayısıyla mantıkçı pozitivizme yönelttiği eleştiriler arasında, “Two Dogmas of Empiricism” (Deneyciliğin İki Dogması), analitikliğin felsefe tarihindeki en esaslı ve kapsamlı eleştirisi olarak görülmektedir. Quine, analitikliği, onun dayandığı beş kavram çerçevesinde tartışarak, kısır döngüye düşülmeden bir analitiklik açıklamasının mümkün olamayacağını ve dolayısıyla zorunlu doğru diye bir şeyin olamayacağını gösterir. Oysa, mantıkçı pozitivizm için zorunlu doğruluk, indirgemeciliği ve dolayısıyla doğrulamacı anlam kuramını temellendiren merkezi bir kavramdır. Dış dünya hakkında bilgi veren her anlamlı ifadenin doğrudan deneyime çevrilebilir olduğunu ifade eden indirgemecilikle, analitikliğin temelde özdeş olduğunu belirten Quine, zorunlu doğru niteliğinde bir bilginin olamayacağını göstermekle mantıkçı pozitivizmin temelini sarsarak, daha deneyci bir yola, “dogmasız deneyciliğe” kapı açmaktadır. ABSTRACT W. V. Quine’s Critique of Logical Positivism with respect to Analyticity of Statements This study deals with W.V.Quine’s critique of analiticity which he developed in the article titled “Two Dogmas of Empiricism” (it first appeared in print in the Philosophical Review, in 1951). In it, Quine rejects outright the analytic/synthetic distinction and verificationism, that is, the verification of meaning as applied to individual sentences. Indeed these two consepts of analyticity and verifiability are central to logical empiricism. In the history of philosophy, after Kant named statements as analytic and synthetic sistematically, it was Carnap who firstly exposed the division of statements as analytic and synthetic in a logically certain way. What Carnap actually did was to found the notion of analyticity on logical basis through his syntax theory. That is why, Quine argues directly and in some detail against Carnap. Quine’s claim is that the two dogmas, analyticity and verificationism, are at root identical. The first dogma, says Quine, is the belief in some fundamental distinction between analytic truths (grounded in language independently of matters of fact) and synthetic truths (grounded in matters of facts). The other dogma, for Quine, is reductionism: the belief that each meaningful statement is equivalent to some logical construct upon terms which refer to immediate experience. He gives an argument against each dogma. Finally, he explains that why two dogmas are identical, than gives the outline of empiricism without dogmas.