Hemşirelikte Hasta Bakımı ve Klinik Karar Vermeye İlişkin Sanal Servis/Hasta Platformunun Geliştirilmesi: Tasarım Tabanlı Araştırma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TANER ONAY

Danışman: Mehmet Ali Gülpınar

Özet:

Amaç: Hemşirelik eğitimi için bakım vermeye yönelik geliştirilen sanal servis ve hasta tabanlı eğitim uygulamasının geliştirilmesi ve uygulamanın hemşirelik öğrencilerinde bakım planı hazırlama ve klinik karar verme yeterliği gelişimine etkisinin değerlendirilmesidir.

Yöntem: Tasarım-tabanlı yarı deneysel bu araştırma, hemşirelik bölümünden 95 dördüncü sınıf öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirildi. Müdahale grubu (n=44) klinik eğitime ek olarak sanal servis ve hasta tabanlı tam gün süren eğitim programına katılırken, kontrol grubu (n=51) sadece klinikte mevcut eğitimi aldı. Her iki grup bakım planı becerisi için uygulama sonunda, klinik karar verme becerisi için eğitim-öğretim yılı başında, ortasında ve sonunda değerlendirildi. Eğitim programının etkinliğini değerlendirmek amaçlı Modifiye Simülasyon Etkililik Aracı (MSEA) ve Yarı Yapılandırılmış Kullanıcı Görüş Formu; eğitim çıktılarını/yeterlikleri değerlendirmek için Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Karar Verme Ölçeği (HKKÖ) ve Bakım Planı Değerlendirme Formu kullanıldı. Nicel veriler t-testi ve ANOVA ile analiz edildi. Nitel veriler üç araştırıcı tarafından analiz edilerek tema ve yan temaler belirlendi.

Bulgular: Bu çalışmada dört aşamalı “Bağlamsal, Anlatısal, Düşünümsel Tasarım Çerçevesi” oluşturularak yeterliğe dayalı bir sanal servis/hasta uygulaması geliştirildi ve MSEA puan toplamı 84,39 (ss=12,08) (51-95) olan uygulamanın yüksek derecede etkili olduğu saptandı. Bunun nitel verilerin analiz bulgularıyla desteklendiği görüldü. Müdahale ve kontrol grubunun, sırasıyla, bakım planı hazırlama yeterlikleri ortalama puanları 44,84 (ss=2,77) ve 27,75 (ss=4,28) (0-50) ve HKKÖ toplam puanları (son ölçümde) 147,90 (ss=11,28) ve 146,42 (ss=12,21) idi. İki grup arasında bakım planı hazırlama yeterliğinde anlamlı bir fark saptandı (p=0,001). Klinik karar verme yeterliğinde gruplarda ikinci ve üçüncü ölçümler birinciye göre anlamlı bir şekilde yükselirken (p=0,000), iki grup arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı çıkmadı (p=0,653).

Sonuç: Sanal servis ve hasta tabanlı eğitim, bakım planı hazırlama ve klinik akıl yürütme yeterliklerinin geliştirilmesi için etkili bir öğrenme uygulamasıdır. Bu tür eğitimlerin mevcut programlarla entegre edilerek uygulanması hemşirelik eğitimlerinin niteliğini artıracaktır.