Polisakkarit üreten ekstremofillerin belirlenmesi ve ekzopolisakkarit üretimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bahar Gürleyendağ

Danışman: EBRU TOKSOY ÖNER

Özet:

Mikrobiyal polisakkaritlerin değişik endüstriyel alanlardaki yaygın kullanımları göz önüne alınarak, farklı özelliklere sahip ekzopolisakkaritlerin belirlenmesi amacı ile İzmir Çamaltı Tuzlası’ndan izole edilmiş ve yüksek tuz konsantrasyonlarında üreme kabiliyeti gösteren halofilik bakteri ve arkea izolatlarının ekzopolisakkarit (EPS) üretim kapasiteleri araştırılmıştır. Aynı zamanda, izolatların moleküler tanılamalarının ilk aşaması olarak, 16S rDNA bölgeleri PCR yöntemi ile çoğaltılmış ve ABI 310 cihazı kullanılarak rDNA bölgelerinin DNA dizi analizi yapılmıştır. Halofilik bakteri izolatlarının kompleks ve minimal besi yeri ortamındaki büyüme ve EPS üretim kapasitelerinin karşılaştırılması sonucu, MÜ6 izolatının en iyi üretici olduğu belirlenmiştir. Mikroorganizmaların büyüme ve EPS verimlerinin arttırılması amacı ile minimal besi yerinin içerdiği karbon kaynağı, pepton ve tuz konsantrasyonları optimize edilmiştir. Azot kaynağı olarak peptonun büyüme ve ekzopolisakkarit üretimi üzerine etkisi karbon kaynağı olarak sükrozun kullanıldığı minimal besi yerinde araştırılmış ve optimum pepton konsantrasyonunun ‰0.5 olduğu belirlenmiştir. 2.5M(%15) NaCl konsantrasyonunun ve karbon kaynağı olarak glukoz ve laktozun kullanılmasının halofilik bakteri izolatlarının büyümesi ve EPS üretim verimlerinin arttırılması açısından gerekli olduğuna karar verilmiştir. Arkea izolatlarının ise Brown ve Haloarcula besi yeri ortamlarında ve 37ºC ve 39ºC olmak üzere iki farklı sıcaklıktaki büyüme ve EPS üretimleri araştırılmıştır. İzolatlar, katı besi yeri ortamında koloni oluştururken, sıvı ortamdaki büyümeleri farklılık göstermiştir. BG5 izolatı bütün koşullarda büyümüştür. Ancak Brown besi yerinde BG13 izolatı için uygun sıcaklık 39ºC iken BG1 ve BG6 izolatları her iki sıcaklıkta ve sıvı besi yeri ortamında da büyüme göstermemiştir. Arkea izolatlarının EPS üretimlerinin daha uzun bir süreçte analiz edilmesinin gerekliliği anlaşılmıştır. ABSTRACT Considering the widespread use of microbial polysaccharides in various industrial applications, halophilic bacteria and archaea isolated from Çamaltı Saltern Area in İzmir, Turkey were screened for their polysaccharide-producing abilities with the aim of finding exopolysaccharides (EPS) with novel and valuable properties. To initiate the molecular identification studies, the DNA sequence of the PCR amplified 16S rDNA region of the isolates were determined using ABI 310 Automated DNA Sequencer. Growth and EPS production capacities of the halophilic bacterial isolates were compared in both complex and minimal media and MÜ6 was identified as the best EPS producer strain. To improve the growth and EPS production yields, the peptone and salt concentrations as well as the carbon source within the minimal medium was optimized. Effect of peptone as nitrogen source on both growth and EPS yields was analyzed in minimal media with sucrose as carbon source and ‰0.5 was found to be the optimum peptone concentration. A salinity level of 2.5M(15%) NaCl and use of both glucose and lactose as carbon sources were found to be necessary for optimum yields. Archaeal isolates, on the other hand, were analyzed for their growth and EPS production abilities in both Brown and Haloarcula Complex media at temperatures of 37ºC and 39ºC. All archaeal isolates formed colonies on solid agar plates, however, they showed different growth characteristics in liquid media. Isolate BG5 did grow under all conditions. Whereas BG13 showed good growth only in Brown medium at 39ºC, BG1 and BG6 failed to grow under all conditions in liquid media. Prolonged fermentation periods were determined to be essential for analyzing the EPS production of archaeal isolates.