İmar yaptırımları ve yargısal korunma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2001

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mustafa Yılmaz

Danışman: TURAN YILDIRIM

Özet:

İmar yaptırımları, idarenin imar hukuku alanında uyguladığı yaptırımlar olup imar mevzuatının açıkça yetki verdiği veya yasaklamadığı durumlarda araya yargısal bir karar girmeden idarenin doğrudan doğruya idari bir işlem veya eylem uygulayarak yaptığı yaptırımlardır. Bu yaptırımlar, insanoğlunun şehir kurma faaliyetleri ile ortaya çıkmış, ancak Batı'da Sanayi Devrimi, ülkemizde ise II. Dünya Savaşından sonra meydana gelen büyük şehirlere göç olgusu ile imar düzeninin bozulması sonucunda önem kazanmıştır. İmar yaptırımlarının amacı, imar düzenini korumak ve imar hukukuna aykırı davrananları ıslah etmektir. İmar yaptırımları alanında bazı ilkelere uyulması gerekir. Bu yaptırımların çeşitli türleri bulunmaktadır. Yapı üzerine uygulanan yaptırımlar ve parasal imar yaptırımları başlığı altında bir çok imar yaptırımı bulunmaktadır. İdarinin yaptığı ve yaptırımlardan dolayı sorumlu tutulması, hukuk devletinin zorunlu bir gereğidir. Şartlarına göre idarenin kusurlu veya kusursuz sorumluluğu söz konusu olabilir. İmar yaptırımlarının etkinleştirilmesi için bazı önlemlerin alınması gerekir. Bu konusunda alınması gereken önlemleri ve yukarıda bahsedilen hususları tezimizin birinci bölümünde ayrıntılı bir şekilde ele aldık. Türkiye'de imar yaptırımlarına karşı yargısal korunma, hem idari yargı yerleri ve hem de adli yargı yerlerince sağlanmaktadır. Bu yaptırımlara karşı açılan davaların, idari yargı düzeninde bakılması gerekir. Ayrıca hak arama özgürlüğü, savunma hakkı ve hukuk devleti ilkesinin önünde engel olan dava açma süresinin kısıtlılığı, bazı imar yaptırımlarına karşı temyiz yolunun kapalı tutulması gibi hususların düzeltilerek 14. Uluslar arası Viyana Ceza Kongresi Kararları doğrultusunda yasal düzenlemeler yapılmalıdır. ABSTRACT IMPROVEMENT SANCTIONS AND JUDICIAL PROTECTION Improvement sanctions, the sanctions which are performed by administration directly with an administrative action or transition in improvement law area, in the cases which are explicitly endowed (by law) or has not forbidden by improvement law regulations without any judicial decision. These sanctions are appeared with urbanisation activities of human-being, but had more importance after a result of degeneration of improvement order with emigration to metropolitans after Industrial Revolution in the West; but in country after World War II. The aim of improvement sanctions is to protect improvement order and to redress the people who do infractions against improvement law. In improvement law area, it should be obeyed to some principles. There are many sorts of these sanctions. There are many sanctions on buildings and pecuniaries under title of improvements sanction. This is an obligation for "rule of law" holding responsibility and liability of State because of these sanctions. It can be possible under certain circumstances, the State would have responsibility. Some measures should be taken for activating of improvement sanctions. The precautions which should be taken and the issues that mentioned before are sought in detail in Part I of our dissertation. Judicial protection against improvement sanctions is provided by administrative courts and also courts of justice. In fact, the suits against these sanctions should be brought in administrative court system. In addition, right of fair trial and right of defence should be obeyed and improve some issues such obstacles in these area on "rule of law" which are restriction of time for suit and closed ways for appeals against them and should be done regulations in accordance to 14th International Vienna Penal Conference.