Kalite maliyetleri

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÜLKÜ DURSUN

Danışman: DOĞAN ARGUN

Özet:

Kalite Maliyetleri; üretim süreci ve sonrasında oluşabilecek hataların önlenmesi ve bunların ortaya çıkmasından sonra giderilmesi konusundaki harcamaları kapsamaktadır. Kalite maliyeti 4 unsurdan oluşmaktadır; 1) Önleme Maliyetleri 2) Değerlendirme Maliyetleri 3) İçsel Başarısızlık Maliyetleri 4) Dışsal Başarısızlık Maliyetleri Genel olarak düşünüldüğünde firmalar kalite programlarına şu nedenlerden dolayı ihtiyaç duymaktadır; · Müşteri memnuniyetini maksimum kılmak · Firma ile rakipleri arasında gelir açısından avantaj elde etmek · Maliyeti azaltmak · Karı arttırmak Kalite maliyetinin amacı sıfır maliyettir. Bunun anlamı da her şeyi hatasız ve tam yapmaktır. Kalite maliyetleme çalışmalarının amaçları · Kalite üretiminin maliyetini saptamak · Kalite yetersizliğinin veya kalite problemlerinin neden olduğu maliyeti ölçmek · Maliyetleri kontrol altına alarak maliyet minimizasyonu sağlamak(kalite problemlerinin ortaya çıkarılması ve etkin önlemler alınması) · Yönetimin bilgi ihtiyacını karşılamak. Kalite maliyetleme çalışmaları ile yönetsel faaliyetlerin etkin bir şekilde yerine getirilebilmesi amaçlanmaktadır. KALİTE MALİYETLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 1) ÖNLEME MALİYETLERİ Tüketicilere sunulan ürün ve hizmetlerde oluşabilecek kalitesizliği önleyen faaliyetlerin maliyetidir. Önleme maliyetlerinin önemi diğer kalite maliyetlerinin (özellikle başarısızlık maliyetleri) azaltılması ve kontrolünde ortaya çıkmaktadır. Çünkü önleme maliyetlerinin artışı büyük ölçüde başarısızlık maliyetlerini azaltıcı özellikte olacaktır. 1. Kalite Planlaması Kaliteye ilişkin faaliyetlerin planlanması ve arzulanan mamul kalitesine ulaştıracak mamul tasarımı ve müşterilerin kalite konusundaki beklentilerini belirli ölçü ve standarda bağlama işlevidir. 2. Pazarlama Maliyetleri · PAZAR ARAŞTIRMA: Müşterinin kalite ihtiyaçlarının belirlenmesi ve bu belirleme baz alınarak yürütülen faaliyetlerin maliyetidir. · MÜŞTERİ BEKLENTİLERİNİ BELİRLEYİCİ ARAŞTIRMALAR: Organizasyon tarafından sunulan ürün ve hizmet kalitesinin müşteri istek ve beklentilerine uyumunu sağlayıcı faaliyetlerin maliyetidir. · ANLAŞMA/DOKÜMAN İNCELENMESİ: Firmanın müşteri ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinin belirlenmesi amacı ile yapılan tüm değerlendirmenin maliyetidir. 3. Ürün/Hizmet Tasarımı Geliştirme Maliyetleri Yeni ürün veya hizmet geliştirme çalışmalarında ürün/hizmet kalitesinin yönetimi için sürdürülen faaliyetlerin maliyetleridir. · TASARIM KALİTESİ GELİŞTİRME İNCELEMELERİ: Bir ürünün yada hizmetin tasarım kalitesi; müşterinin kullanacağı ürünün fonksiyonları göz önüne alınarak oluşturulur. Bu fonksiyonlar; güvenilirlik, emniyetlilik, üretilebilirlik, biçimsellik, uygulanabilirlik, servis özelliğinin olması, değiştirilebilir ve bakımının kolay olmasıdır. · TASARIM DESTEK FAALİYETLERİ: Bir ürün veya hizmeti geliştirebilmek için yapılan araştırmalara kalite desteğinin eklenmesiyle süregelen tüm faaliyetlerin maliyetidir. · ÜRÜN TASARIMI NİTELİKLENDİRME TESTLERİ: Piyasaya yeni sürülecek ürünlerin yada mevcut ürünler üzerinde yapılacak değişikliklerin nitelik testlerinin planlanmasında veya ürün oluşum sürecinde başarısızlık meydana gelmişse bunların saptanmasında ve planlanmasında göz önüne alınan maliyetlerdir. · HİZMET TASARIMI NİTELİKLENDİRME: Sunulan hizmetin kalitesinde yapılacak değişikliklerin ihtiyaç noktasını tesbit edebilmek için yapılan çalışmalardır. · PİYASA TECRÜBELERİ: Pazarda test stantlarında oluşturulacak satışlar 4. Satınalma Maliyetleri Tedarikçilerden elde edilen ürün yada hizmetin müşteri ihtiyaçlarına göre uygun olmasını garanti etmek için katlanılan maliyetlerdir.(Tedarikçi Teftişleri-Tedarikçi Kalite Planlaması) 5. Kalite Eğitimi Müşterilere verilen ürün veya hizmetin kalitesinde etkisi olan, şirketin bütün fonksiyonlarının kalite eğitiminde maliyetidir. 6. Kalite İyileştirme Programları Bozuk mamul üretimini azaltma programları, artık üretimini azaltma prgları.,verimlilik artışını sağlama programları gibi... 2) DEĞERLENDİRME MALİYETLERİ İstenilen kalitenin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla, kalite özelliklerinin ölçüm ve kontrolleriyle ilgili giderlerdir. Değerlendirme maliyetleri kalite ihtiyaçlarının tasarım aşamasında yapılan kaliteye uygunluk derecesini garantiye alma amacı için mamul öncesi girdilerin kontrolü, test edilmesi, muayenesi, yeniden gözden geçirme ve değerlendirme çalışmaları faaliyetleri için yapılan giderleri ihtiva eder. 1. Üretim öncesi doğrulaması: Üretim girdisi niteliğindeki malzemelerin üzerinde yapılan üretim öncesi test ve ölçümlemeyle ilgili maliyetlerdir. 2. Teslim Alma Kabul Muayenesi: İşletmeye teslim edilen tüm birim, parça, malzeme ve ilk madde ve malzemelerin muayene ve test maliyetleri 3. Laboratuar Kabul Testi: Üretimde kullanılacak mamulün bünyesine girecek olan direkt ilk madde ve malzeme ile yarı işlenmiş ve tam işlenmiş durumda bulunan tüm malzemelerin laboratuar değerlemesi ve testlerine ilişkin maliyetlerdir. 4. Muayene ve Test: Üretim esnasında mamul üretiminin tamamlanmasından sonra ve son olarakda ambalajlama işleminden sonra kaliteyle ilgili son kontroller, muayene ve testlerle ilgili maliyetlerdir. 5. Muayene ve Test Ekipmanı 6. Muayene ve test Esnasında Tüketilen Materyaller 7. Test ve muayene sonuçlarının analizi ve raporlanması 8. Alan başarı testi: Muhtemel kullanıcı ortamında gerçekleştirilen testlerdir. 9. İzin ve tasdikler 10. Stok değerlemesi: Sınırlı bekleme süresi olan güvenlik stoklarının ve üretimi tamamlanmamış olan mamullerin mevcut durumlarının muayene ve test edilmesine ilişkin maliyetler buraya dahil edilebilir. 3) BAŞARISIZLIK MALİYETLERİ Başarısızlık maliyetlerinin minimum seviyeye indirebilmek için önleme ve değerleme araştırmalarının doğru bir şekilde uygulanması gereklidir. İÇ BAŞARISIZLIK MALİYETLERİ Üretim sonrasında ürün üzerinde yapılan ek harcamaları ve işçilik giderlerini içerir. Fiyat indirimlerinin önüne geçebilmek için katlanılan maliyettir. DIŞ BAŞARISIZLIK MALİYETLERİ Kalite sapmalarının ürün işletme dışına çıktıktan sonra işletmeye yüklediği maliyetler olup, kapsamına alıcılar tarafından kesin olarak reddedilen ürünlerin toplam değeri, reddedilen ürünler için yapılan nakliye, depolama ve satış öncesi hizmetlere ilişkin giderler, teslim edilen ürünün kalite düşüklüğünden doğan her türlü ödenti ve kesintiler toplamı, ürün tesliminin gecikmesinden doğan sözleşmelerde belirtilen her türlü ödenti ve kesintiler......vb. maliyetler girer. summary The costs that in the design, manufacture, distribution and servicing of a product because quality deficiencies do or can exist, are ''Quality Costs''. For ever industry, there are costs associated with providing and insuring a high Quality product and service. These costs are designated as quality costs and apply to both manufacturing and service industries. The costs of quality are no different from any other costs in that, like the costs of maintenance, design, sales, production, and other activities, they can be budgeted, measured and analyzed. The costs of quality are generally classified into four categories: 1. Prevention 2. Appraisal 3. Internal Failure 4. External Failure 1. PREVENTİON COSTS The costs of all activities specifically designed to prevent poor quality in products or services. These are associated with the design, implementation and maintenance of the total quality management system. Prevention costs are planned and are incurred prior to actual operation. Prevention includes: · Product or service requirements · Quality planning · Quality assurance · Inspection Equipment · Training 2. APPRAISAL COSTS These costs are associated with the evaluation of purchased materials, process, intermediates, products and services and services to assure conformance with the specifications. Appraisal includes: · Inspection checks · Quality audits · Inspection equipment 3. INTERNAL FAILURE COSTS These costs occur when the results of work fail to reach designed quality standarts and are defected before transfer to the customer takes place. Internal failure includes: · Waste · Scrap · Rework · Reinspection · Downgrading · Failure analysis 4. EXTERNAL FAILURE COSTS These costs occur when the product or service from a process fails to reach design quality standarts and is not detected until after transfer to the consumer. External failure includes: · Repair · Warrantly claims · Complaints · Returns · Liability