Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEVSER TÜTER ŞAHİNOĞLU
Danışman: Selay Giray Yakut
Özet:ÖZET YAPISAL EŞİTLİK MODELİ İLE ÖZGÜRLÜKLERİN EKONOMİK PERFORMANS ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ANALİZİ Küreselleşen dünyada ülkelerin rekabet edebilirliği günümüzde ekonomik göstergelerinin başarısına bağlıdır. Ülkerin ekonomik güçleri ekonomik performans düzeyleri ile ölçülmektedir. Literatürde ekonomik performansa etki eden faktörlerin belirlenmesine yönelik çok sayıda çalışma yer almaktadır. Ancak ilgili çalışmalar daha çok panel veri analizi, zaman serisi analizi ve yatay kesit analizi yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Yapısal Eşitlik Modellemesi yönteminin makro verilerle kullanılmasına az sayıda çalışmada rastlanmıştır. Çalışma kapsamında, iki farklı dönemin (2012 ve 2017 yılı) verileri kullanılarak Avrupa Ülkeleri için analiz yapılmıştır. İki farklı dönemin değerlerinin karşılaştırılması yapılmıştır. 2017 yılı verileri en güncel veri olması nedeni ile seçilmiştir. Makro değişkenlerde ortalama olarak beş yıllık dönemlerde değişimlerin olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle 2017 yılı analiz sonuçları beş yıllık periyoda karşılık gelen 2012 yılı verileri ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada kurumlarca hesaplanan ekonomik özgürlük ve demokrasi indeksi değerleri kullanılarak bu değişkenlerin ekonomik performans üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri incelenmiştir. Analiz için Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modeli (Partial Least Square Structural Equation Modelling, PLS-SEM) yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemin tercih edilme sebepleri; örneklem hacminin küçük olması, yöntemin verilerin dağılımından bağımsız olması, çalışmada var olan bir modelin test edilmesinden ziyade yeni bir model geliştirme amacının olması ve güncel olarak son zamanlarda farklı bilim dallarında kullanılması olarak söylenebilir. Çalışmanın kapsamında Avrupa Ülkeleri verileri ile 2012 ve 2017 yılları için yapılan analiz sonuçları değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar literatürle uygunluk göstermektedir. Ekonomik özgürlükler ile ekonomik performans arasında doğrudan istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki elde edilememiştir. Demokrasi indeksi ile ekonomik performans arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir ilişki bulunmuştur. Ekonomik özgürlüklerin ekonomik performans üzerindeki dolaylı etkisinin demokrasi indeksinin tam aracılığı ile gerçekleştiği sonucu elde edilmiştir. -------------------- ABSTRACT THE ANALYSIS OF EFFECT FREEDOMS ON ECONOMIC PERFORMANCE WITH STRUCTURAL EQUATION MODELING Today, in the globalizing world, the competitiveness of countries depends on the success of their economic indicators. The economic power of the countries is measured by their economic performance levels. There are many studies in the literature to determine the factors affecting economic performance. However, the studies were mostly conducted by using panel data analysis, time series analysis and horizontal section analysis methods. The use of the method of Structural Equation Modeling with macro data was encountered in a limited number of studies. In this study, by means of using the data of the years 2012 and 2017, analysis was made for European countries as Turkey is included. The values of two different periods were compared. Data of the year 2017 was selected due to the fact that they have been the most recent data. It is thought that the changes occur on average five-year period in macro variables. Therefore, it was compared with the data of the year 2012 corresponding to the five-year period. Direct and indirect effects of these variables on economic performance were analyzed by using economic freedom and democracy index values calculated by institutions. Partial Least Square Structural Equation Modeling (PLS-SEM) method was used for the analysis. The fact that the sample volume is small, the method is independent of the distribution of the data, the purpose of developing a new model rather than testing an existing model in the study, and using it in different disciplines recently, could be indicated as the reasons of preferring this particular method. Within the scope of the study, the data of European Countries and the analysis results for 2012 and 2017 were evaluated. The obtained results were in agreement with the literature. There was no statistically significant relationship between economic freedoms and economic performance. A statistically significant positive relationship was found between democracy index and economic performance. The result obtained was that the indirect effect of economic freedoms on economic performance occurred through the full mediation of democracy index.