Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu, Muhasebe ve Vergi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HALİL İBRAHİM ALPASLAN
Danışman: SEZAYİ DUMANOĞLU
Özet:Anahtar Kelimeler : Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Maliyet Yapısı, Maliyet Bilgisi, Hizmet Maliyetleri, Maliyet Dağıtımı, Havayolu İşletmeleri FAALİYET TABANLI MALİYETLEME VE HAVAYOLU İŞLETMELERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA Küreselleşen dünyada hızlı teknolojik değişime bağlı olarak işletmelerin maliyet yapılarında önemli değişiklikler yaşanmaktadır. Bu değişimler işletmeleri ürün ve hizmet maliyetlerini daha gerçekçi bir şekilde hesaplama zorunluluğu ile karşı karşıya bırakmıştır. Gerçek olmayan maliyet bilgileri, işletmelerde yanlış kararlar alınmasına ve önceden tahmin edilemeyen sonuçlara sebep olabilmektedir. Geleneksel maliyetleme yöntemlerinin günümüz işletmelerinin ihtiyaçlarına cevap verememesi sonucunda, işletmeler yeni maliyet hesaplama yöntemleri aramaya yönelmiştir. Bu arayışlar sonucunda faaliyet tabanlı maliyetleme sistemi geliştirilmiştir. Faaliyet tabanlı maliyetleme sistemi bir tür kaynak tüketim yöntemidir. Kaynak tüketim yöntemi maliyet yönlendiricileri oluşturarak ortak paydayı bulmak için pratik kapasitenin kullanımına bağlıdır. Her işletme gibi havayolu işletmeleri de teknolojiden etkilenmekte ve teknoloji yoğun üretim yapmaktadırlar. Dolayısıyla bu işletmelerin toplam üretim maliyetleri içinde, genel üretim giderlerinin payı oldukça yüksek olmaktadır. Bu etkileşim sadece üretim sisteminde değil veri tabanını oluşturan muhasebe ve maliyet yapılarında da olmaktadır. Bu sebeple genel üretim giderlerinin gerçekçi dağılımını sağladığı kabul edilen FTM’nin uygulama çalışmaları ve yeni yöntemler sürekli incelenmekte ve araştırılmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de faaliyet gösteren X Hava Yolları A.Ş.’inde FTM uygulaması yapılmıştır. Şirket politikası gereği işletmenin adı açık olarak kullanılmadığından çalışmada X Hava Yolları A.Ş. olarak geçecektir. Keywords : Activity Based Costing, Cost Structure, Cost Information, Cost of Services, Cost Allocation, Airline Companies ABSTRACT ACTIVITY BASED COSTING AND AN APPLICATION ON AIRLINE COMPANIES There have been some important changes in the cost structure of products and services emanating from rapid technological developments and globalization. Inaccurate cost information leads wrong decisions that result with unexpected consequences. Traditional costing methods can not accurately satisfy the needs of today’s businesses that lead them try to seek new cost calculating methods. Activity Based Costing is a type of resource annihilation method. Resource annihilation method is based on using of practical capacity to find out the common denominator by forming cost drivers. Airlines have been influenced by technology like other businesses and airlines are operating technology intensively. Accordingly, rate of the overhead costs are high in the total production costs. Such interaction does not only influence the production systems, it also has effects on accounting and cost structures which are the data bases of businesses. Therefore new methods and applications of activity based costing which provides the realistic distribution of overhead costs, are always examined and searched. In this study, an ABC application is done to the Turkish airline company named X Airlines. Due to the company politics, company name is not being used visibly, thence in the paper it is used as X Airlines Company.