Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Finansal Bilimler Fakültesi, Aktüerya Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLEK DUDU ÇIRACI
Danışman: SERPİL ERGÜN
Özet:İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören hisse senetleri arasından seçim yapmak isteyen potansiyel bir yatırımcı; hisse senedi verimliliği, piyasa değeri/defter değeri oranı, maliyet vb. gibi bir çok kriter ile karşı karşıyadır. Bu çalışmada, İMKB'de herhangi bir sektöre ait hisse senetlerini en optimal şekilde seçmek isteyen yatırımcıya yardımcı olacak bir karar modeli sunulmaktadır. Model, İMKB'de işlem gören Çimento Sektöründeki firmalar üzerine uygulanmış olup, bir firmanın performans parametrelerinin o firmanın finansal oranları yoluyla belirlenebileceğini dikkate almaktadır. Modelde, firmaların performans parametreleri üzerinde finansal spekülasyonların en iyi kombinasyonunu veren etkin firmaları, dolayısıyla da etkin kağıtları teşhis etmek amacıyla matematiksel araç olarak "Veri Zarflama Analizi (VZA)" kullanılmıştır. VZA'de her bir karar verme mekanizmasının göreceli etkinlikleri, ağırlıklı çıktıların ağırlıklı girdilere oranı olarak tanımlanabilir. Diğer bir değişle, VZA çoklu girdi ve çıktıya sahip karar birimlerinin kıyaslamalı etkinliğini ölçen bir tekniktir. Bu analizde kullanılan modeller ise, GAMS paket programı kullanılarak çözülmüştür. Öncelikle, incelenen sektörde yer alan ve karlılık rasyoları pozitif olan tüm firmalar, eş zamanlı olarak değerlendirilerek göreceli etkinlik değerleri elde edilmiştir. Daha sonra, etkin firmalar belirlenerek sektördeki diğer firmalara referans olma özellikleri saptanmıştır. Çalışmanın sonunda ise, etkin olmayan firmalar için potansiyel iyileştirme değerleri bulunarak, elde edilen sonuçlar lenmiş ve ileride yapılabilecek araştırmalar belirtilmiştir. SUMMARY A potential investor who wants to pick among securities traded on the Istanbul Stock Exchange (ISE) is faced with many options in both performance and cost. This study proposes a decision model to help the investor to select his/her stocks in Turkish Securities Market. This model applies on the companies of the Cement Sector on the ISE and takes into consideration the fact that the performance of a company is specified by its financial ratios. As a mathematical tool "Data Envelopment Analysis (DEA)" is used to identify efficient companies that provide the best combinations of financial specifications on the performance parameters of the companies in the model. The relative efficiency of each decision making unit in DEA is defined as the ratio of the weighted sum of outputs to the weighted. That is, DEA is a technique that measures relative efficiency of decision making units having multiple inputs and outputs. Moreover, the models used in the analysis are solved by GAMS linear solver package. At the first step of the study, all of the companies in this sector which have available data were evaluated together and relative efficiency values were obtained. Then, it is determined effective firms and their reference characteristics to the other firms. This study is concluded by finding new potential values to ineffective firms, stating summary of results and the future research areas, too.