Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nurten Karaot
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Yücel Kabapınar
Eş Danışman: Nurcan Şener
Özet:
Ders programı planlama aşamasında öğrenci seviyesini, öğretmen yeterliliklerini ve uzman görüşlerini, dikkate almak son derece önemlidir. Aksi takdirde okutulan dersin amacına ulaşması zor olacaktır. Bu açıdan araştırmanın amacı; 4. sınıf öğrencilerinin insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersine karşı tutumunu saptamak, derse dair öğretmen ve akademisyen görüşlerini ortaya koymaktır. Bu temel amaç doğrultusunda aşağıda yer alan araştırma soruları belirlenmiştir: 1. İHYD ders kitabının niteliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri nasıldır? 2. İHYD dersinin 4. sınıf düzeyinde yer almasına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri nasıldır? 3. İlkokul 4. sınıfta okutulan İHYD dersinin 4/5/6/7/8. sınıf düzeylerinden hangisinde okutulması gerektiğine ilişkin akademisyen ve öğretmen görüşleri nasıldır? Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine göre düzenlenmiştir. Çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ilindeki devlet okullarında görev yapan 24 sınıf öğretmeni ile İstanbul ilinin Sancaktepe ilçesindeki bir devlet okulunun dördüncü sınıfına devam eden 27 kişilik öğrenci grubu oluşturmaktadır. Araştırmanın uygulayıcısı, araştırmacı olan öğretmenin kendisidir. Öğrencilere veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan 5 soruluk anket, öğretmenlere 6 sorudan oluşan anket, akademisyenlere 3 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Aynı zamanda öğretmenlerin 4’üyle sesli mülakat yapılmıştır. Bu anketlerden ve ses kayıtlarından elde edilen bulgular içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Covid-19 salgını nedeniyle mülakat öğretmenlerden ses kaydı istenerek gerçekleştirilmiştir. Öğrenci anketleri; öğrencilerin görüşlerini objektif olarak sunabilmeleri adına bu uygulamanın bir sınav olmadığı vurgulanarak uygulanmıştır. Uygulama sonunda öğrencilerin İHYD dersinin kaldırılması durumunda üzülecekleri ortaya çıkmıştır. Buna karşılık öğretmenlerin gözünden öğrencilerin İHYD dersine karşı tutumunun daha çok olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Ancak öğrencilerin dersi sevdiğini belirten öğretmen sayısı da azımsanmayacak kadar fazladır. Bununla birlikte öğrenciler Yapılandırmacı eğitim anlayışının gerektirdiği örnek olay temelli metne karşılık bilgilendirici metni v okumayı tercih etmiştir. Bu durum öğrencilerin Yapılandırmacı sisteme tam olarak adapte olmadığını düşündürmüştür. Öğrencilerin din, ırk, ihlal, azami, bilişim suçu, hudut, mezhep, azami, erdem, istismar, vefa, sığınmacı, fert kelimelerini anlamadığı da bir başka bulgudur. Öğretmen ve akademisyen olan katılımcı grubunun dersin okutulması gereken seviye olarak daha çok ortaokulu işaret ettiği belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenler bu derste karşılaştıkları sorun olarak en fazla; derste kavramların soyut olması ve kitap/materyal içeriğinin yetersiz olmasını belirtmişlerdir. Katılımcıların çoğu dersin 4. sınıf düzeyinde amacına ulaşmadığını düşünmektedir. Ders kitabının niteliğinin değerlendirildiği anket sorusunda öğretmenlerin görüşünün yarı yarıya farklılaştığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda alana katkı sağlaması açısından dersin 4. sınıfta okutulmaya devam etmesi durumunda kazanımlarının sadeleştirilmesi, kavramların öğrenci seviyesine indirilmesi, öğrenilenlerin günlük hayata uygulanabilir durumlar olması ve öğretim boyutunda farklı zekâ türlerine hitap edebilecek içerikler kullanılması önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler: İnsan Hakları, Yurttaşlık, Demokrasi, Tutum, Ders Kitabı.