Çocuk istismarının öfke-ifade tarzına etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBRU ÇAKICI

Danışman: MEHMET AKİF İNANICI

Özet:

Bu çalışmada anne-baba tarafından uygulanan fiziksel istismarın çocukların agresyon düzeyi ve öfke ifade etme yollarını nasıl etkilediği araştırılmaktadır. Araştırmaya Kadıköy-İstanbul'daki 7430 lise ikinci sınıf öğrencisi arasından tabakalı örneklem ile 2177 öğrenci her liseden seçilerek alınmıştır. Öğrencilere üç bölümden oluşan bir anket uygulanmıştır. İlk bölüm öğrencilerin sosyodemografik özelliklerini araştırmaktadır. İkinci bölümde çocuğun aile içinde maruz kaldığı fizik istismar sıklığı yaşam boyu ve son 1 yıl içinde olarak araştırılmaktadır. Anketin üçüncü ve son bölümü Spielberger tarafından geliştirilen Durumluk Sürekli Öfke Ölçeği'ni (DSÖÖ) içermektedir. Bu ölçekten öfke-iç, öfke-dış, öfke-kontrol ve öfke-toplam alt puanları elde edilmektedir. Çalışmada her iki öğrenciden birinin (%55.5) yaşam boyu en az bir kez anne-babası tarafından tokatlandığı belirtilmektedir. Yaşam boyu en az bir kez sert cisimle dövülme oranı % 10.5'dir. Hayat boyu sık sık fizik istismara uğradığını bildiren öğrencilerin oranı %10.2'dir. Aile içinde fiziksel istismar yaygınlığı ile ilgili bulduğumuz oranlar Türkiye'de yapılan diğer çalışmalar ile paralellik göstermektedir. Bütün istismar tiplerinde, istismar sıklığının artması ile toplam öfke ve içe yöneltilen öfke puanlarında anlamlı yükselme tespit edilmiştir. Dışa yöneltilen öfke puanı da istismar tiplerinin çoğunun sıklığının artması ile anlamlı olarak yükseliyor bulunmuştur. Öfke-kontrol puanının ise bazı istismar tiplerinin sıklığı arttıkça azalma eğiliminde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları aile içinde fizik istismara uğrayan çocukların agresyon düzeylerinin, istismar sıklığı ile ilişkili olarak yükseldiğini ve bu çocukların öfkelerini daha zor kontrol ettiğini göstermektedir. Öfke-toplam ve öfke-dış puanlarında yükselme ve öfke-kontrol puanında azalma diğer çalışmalarda gösterilen bu çocukların erişkinlikte çocuk ve eşlerine karşı daha sık istismar davranışında bulunduğu, daha çok psikiyatrik rahatsızlık ve madde kullanım riskine sahip olduğu bulgularına bir açıklama oluşturabilir. Öfke-iç puanındaki yükselme ise artan depresyon ve intihar riskini açıklayabilmektedir. Çocuk istismarının önlenmesi bu tip uzun dönem problemleri azaltabilir. SUMMARY THE EFFECT OF CHILD ABUSE ON ANGER EXPRESSION This study investigates how physical abuse by parents effect children's aggression level and anger expresion. A stratified sample of 2177 students were taken from 7430 grade two high school students in Kadıköy-İstanbul from each high school. The survey form had 3 parts. At the first part, sociodemographic features of the students were investigated. At the second part of the survey the frequency of physical abuse the children exposed to by their parents were assessed for life-span and for the last 1 year. The third part of the survey contained State-Trait Anger Expression Inventory-STAXI prepared by Spielberger. This scale gives subscores for anger-control, anger-out, anger-in and anger-total. The study shows that one of the two students (55.5%) have been slapped by their parents at least once in their life-time. Life-time frequency of being beaten by a hard object is 10.5%. The ratio of the students that claim to be often physically abused by their parents is 10.2 %. The prevalence of physical abuse within family found in our study is similar to other studies conducted in Turkey. In each type of physical abuse, anger-total and anger-in subscores were found to increase with the increase of abuse frequency. Anger-out subscore was also found to increase with the increase of abuse frequency in most types of physical abuse. Anger-control subscore was found to decrease as the frequency of abuse increased in some types of physical abuse. The results of our study shows that agression level of children physically abused by their parents increases relatively with the increasing frequency of abuse and these children are less likely to control their anger. Increase of anger-total and anger-out, and decrease of anger-control subscores may present an explanation of the foundings of other studies that show such children abuse their partners or children more often when they are adults, the risk for psychiatric diseases and substance abuse is higher. The increase of anger-in subscore may be an explanation for increased risk of depression and suicide. Prevention of child abuse may decrease such long-term problems.