Araştırmaya dayalı sınıf dışı laboratuar etkinliklerinin öğrencilerin araştırma-sorgulama becerilerine ve çevreye karşı tutumlarına etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURCU SAĞLAMER YAZGAN

Danışman: Fatma Şahin

Özet:

Son yıllarda eğitim ile ilgili yapılan çalışmalar eğitimin klasik anlayışından ziyade daha farklı yöntem ve tekniklerin kullanıldığı bir anlayışın gelişmesini sağlamıştır. Buna paralel olarak günümüzde eğitimin gerçekleştirildiği mekanlar yalnızca sınıf içerisiyle sınırlı kalmamakta ve öğrencilerin aktif olacakları, yaşayarak öğrenecekleri sınıf dışı ortamların onlar için bir laboratuar olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada; Araştırmaya Dayalı sınıf dışı laboratuar etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına, kavramsal anlamalarına, çevreye karşı tutumlarına, sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına, araştırma becerilerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 2009-2010 Eğitim-Öğretim yılı 7. sınıfta okuyan ilköğretim okulu öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada geleneksel yöntemin uygulandığı kontrol grubu (n=43), Araştırmaya dayalı sınıf dışı laboratuar etkinlikleriyle öğretimin yapıldığı deney grubu (n=46) olmak üzere 2 grupla çalışılmıştır. Araştırmanın deneysel deseni olarak ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırmada veriler, İlköğretim 7.sınıf Fen ve Teknoloji dersi “İnsan ve Çevre” ünitesinde, akademik başarı testi, kavramsal anlama testi, çevreye yönelik tutum ölçeği, sorgulayıcı öğrenme becerileri algısı ölçeği ve deney grubunda ayrıca öğrenci araştırma ödevlerinin değerlendirilmesi ve öğrenci görüşme formunun kullanıldığı bireysel görüşmelerle toplanmıştır. Araştırmaya Dayalı sınıf dışı laboratuar etkinliklerinin öğrencilerin araştırma-sorgulama becerilerine ve çevreye karşı tutumlarına etkisini tespit etmek amacıyla uygulanan veri toplama araçlarında akademik başarı testi, çevreye yönelik tutum, sorgulayıcı öğrenme becerileri algısı ölçeği ve araştırma becerileri rubriği için nicel, kavramsal anlama testi ve çalışmanın sonunda deney grubu öğrencileri ile yapılan görüşmeler ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde nitel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmada nicel yöntemle birlikte nitel yöntemlerle verilerin çözümlenmesinde bulguların derinlemesine elde edilmesini sağlamak amaçlanmıştır. Araştırmada toplanan verilerin nicel verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada nicel veriler için bağımlı ve bağımsız gruplar için t-testi uygulanmıştır. Öğrencilerle yapılan görüşmelerin analizi ve kavramsal anlama testi içerik analizi ile nitel olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Araştırmaya Dayalı sınıf dışı laboratuar etkinlikleriyle işlenilen Fen ve Teknoloji dersinin, öğrencilerin akademik başarılarına, çevreye karşı tutumlarına, kavramsal anlama düzeylerine, sorgulayıcı öğrenme becerilerine anlamlı bir etkisinin olduğunu tespit edilmiştir. Öğrenci görüşmeleri için yapılan nitel analiz sonuçları nicel sonuçları destekler niteliktedir. Anahtar Kelimeler: Araştırmaya Dayalı öğretim, Sınıf dışı laboratuar etkinlikleri, Çevreye karşı tutum, Araştırma-Sorgulama Becerileri ABSTRACT In the last few years, the research on education has provided the development of an understanding about the usage of different methods and techniques instead of the classical understanding. In parallel with this, nowadays the places in which the educational activities are carried out are not limited with classrooms. It is thought that outdoor fields in which students will be active and learn by experiences will be an area of laboratory. In this research, the effects of inquiry based outdoor laboratory activities on children’s academical success, cognitive understanding, attitudes towards the environment, their searching skills and understanding of their inquisitive learning skills are aimed to be determined. The research was carried out with 7th grade students of a primary school in the term of 2009-2010. The study was implemented with two different groups: a control group in which the traditional methods are used (n=43) and an experimental group in which the inquiry based outdoor laboratory activities were held (n=46). The design of pre-test and post-test for control group was used as the experimental design of the research. The data was collected through the “Human and Environment” unit of the 7th grade lesson, Science and Technology; the Academic Achievement Test; Cognitive Understanding Test; the Attitudes Towards The Environment Scale; the Perception of Interrogative Learning Ability Scale; the assessment of the students’ researches and personal interviews in which student interview forms were used. In the data collecting tools which were practiced in order to determine the effects of inquiry based outdoor laboratory activities on students’ searching and questioning abilities and their attitudes towards the environment, quantitative methods were used for the academic achievement test, attitudes towards the environment, the perception of interrogative learning ability scale and the research abilities rubric. In order to analyze the data which was provided with the cognitive understanding test and the interviews with the experimental group students, qualitative methods were held. In the research, the aim is to acquire the data detailedly while analysing it via qualitative methods as well as the quantitative methods. To analyze the quantitative data collected during the research, SPSS 15.0 program was used. For this quantitative data, t-test for the dependent and independent groups was practiced. The analysis of the interviews with the students and the cognitive understanding test were evaluated with qualitative content analysis. The results showed that science and technology lesson which was carried out with inquiry based outdoor laboratory activities had a positive effect on the academic achievements of the students’, their attitudes towards the environment, the level of their cognitive understanding and interrogative learning abilities. The qualitative data analysis results which were used for the student interviews also supported the quantitative results. Key words: Inquiry based teaching, outdoor laboratory activities, attitudes towards the environment, inquiry-query abilities.