Türkpetrol Vakfı Koleksiyonu’ndaki levhalar ve resimler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Füsûn Oker Karagöz

Eş Danışman: GÜLNUR DURAN, Gülnur Duran

Özet:

Kurulduğu 1969 yılından îtibâren, eğitim ve sağlık alanlarında sürdürdüğü faaliyetlerinin yanısıra Türk kültürü ve sanatına yönelik çalışmalarıyla da tanınan Türkpetrol Vakfı, tarihsel ve kültürel değerlerimizin tanıtılması, gelecek nesillere aktarılabilmesi bakımından değerli bir koleksiyona sahiptir. 1978 yılından başlayarak günümüze uzanan süreçte oluşan bu koleksiyonda, klâsik sanatlarımıza âid, sanat değeri açısından titizlikle seçilmiş eserler mevcuddur. “Türkpetrol Vakfı Koleksiyonuʼndaki Levhalar ve Resimler” başlığını taşıyan ve tez konusu kapsamındaki eserleri tanıtmayı hedefleyen bu çalışma, üç ana bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında, Türkpetrol Vakfı ve Koleksiyonuʼnundan kısaca bahsedildikten sonra çalışmamın amacı ve önemine yönelik açıklamalar yapılmış; tezi oluşturan diğer bölüm ve içerikler hakkında bilgi verilmiştir.Tezin birinci bölümünde hat sanatı, tezhip sanatı, ebrû sanatı, ağaç-mâden oygu ve sedef kakma sanatı, Türk resim sanatı ve tarihî gelişimleri hakkında ön bilgilendirmeye yer verilmiş; ayrıca, hat sanatında yazı cinsleri, tezhip ve ebrû sanatının çeşitleri ve bu sanat dallarının eserler üzerindeki kullanım sâhalarına değinilmiştir. Türkpetrol Vakfı Koleksiyonuʼnda eserleri bulunan sanatkârların tanıtıldığı ikinci bölümde hattatlar, müzehhipler, ebrû sanatkârları, sedefkârlar ve ressamların hayat hikâyeleri yer almaktadır. Üçüncü bölüm, katalog kısmıdır. Bu bölümde “levhalar”, “resimler” ve “muhtelif eserler” olmak üzere ayrı başlıklar altında toplanarak incelenen eserler, yapılan araştırmaların ışığında fotoğrafları ve künyeleriyle birlikte tanıtılmaya çalışılmıştır.Sonuç kısmında incelenen eserler hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. SUMMARYThe Turkpetrol Foundation, which is known with its studies about Turkish culture and art as well as activities in education and health sectors, was established in 1969 and has a valuable collection for introduction of our historical and cultural merits and transferring this heritage to the next generations. This collection, which started to get its form in 1978 and developed until today, contains carefully selected classical art masterpieces.This study which is titled as “Tablets and Illustrations in Turkpetrol Foundations Collection” consists of three main chapters and aims to introduce the masterpieces of this collection. In the introduction, Turkpetrol Foundations collection is basically introduced, the aim and importance of this study is explained and information about the other chapters and content of this thesis is given.Calligraphy, illumination, marbling art, alcove of tree and mine and art of enchasing ʻsedefʼ, Turkish illustration art and its historical evaluation of these arts are explained in the first chapter. Furthermore, different types of handwriting in calligraphy, types of illumination and marbling arts and usage of these methods of arts on the masterpieces are mentioned.Artificers that have got masterpieces in Turkpetrol Foundations collection like calligraphers, illuminators, marblers, ʻsedefʼ artists and artists are introduced with their biographies in the second chapter.Chapter three is the catalog chapter. Masterpieces were grouped and studied under three different titles as “tablets”, “artworks” and “assorted masterpieces” and are introduced with their photographs and identities following the searches that have been done.The conclusion part consists of an overall assessment of studied masterpieces.