Taner Alakuş'un sanat yaşamı ve bazı minyatürlerinin ikonoloji ve ikonografik açıdan incelenmesi (1990-2022)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLŞAH PESTİL ÖZDOĞAN

Danışman: Fatma Evren Daşdağ

Özet:

Köklü bir geçmişe ve geleneğe sahip olan minyatür sanatı günümüzde, tarihi sürecindeki söylemini değiştirmiştir. Bu çalışma kapsamında, minyatür sanatının klasik ve çağdaş anlamda geçirdiği dönüşüm, minyatür sanatçısı Taner Alakuş’un üretimleri ve güncel sanat pratiği üzerinden ele alınarak bir değerlendirmede bulunulmuştur. Sanat tarihinin minyatür sanatı hakkındaki tanım ve açıklamaları, zamanla bu kavramların bulanıklaşmasına sebep olarak kapsayıcı bir açıklama yapmada yetersiz kalmıştır. Yalnızca yazma eserleri açıklamak amacıyla yapılan resimler veya tarihi birer belge olma niteliğinden çok öte minyatür sanatı, özgün bir sanatsal ifade biçimi olarak bugün çağdaş sanat içerisinde yer bulmuş durumdadır. Bu doğrultuda güncel sanat pratiği içerisinde minyatür sanatı, artık Osmanlı dönemi veya öncesinde olduğu işlevinden bağımsız bir ifade biçimi haline gelmiştir.

Bu tez çalışmasında minyatür sanatının üslup, biçim ve işlevsel dönüşümü Taner Alakuş’un çalışmalarının yenilikçi söylemi bağlamında düşünülerek tekrar ele alınmıştır. Erwin Panofsky’nin geliştirdiği, ‘İkonografik ve İkonolojik Sanat Eleştirisi’ kuramı temel alınarak, seçilen örnekler üzerinden sanatçının çalışmalarının sembolik ve alegorik anlamı tartışılmış, güncel minyatür sanatındaki yenilik ve değişimler saptanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda minyatür sanatının yenilenerek ve yenilikçi sanatçılarla varlığını sürdüreceği fakat yeni biçimsel ve terminolojik tanımlara ihtiyaç duyduğu belirlenmiştir.