Türkiye' de kayıt dışı ekonomi: MIMIC modeli


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PAKİZE GÜLŞAH KILIÇARSLAN

Danışman: Turgut Ün

Özet:

TÜRKİYE’DE KAYIT DIŞI EKONOMİ: MIMIC MODELİ Kayıt dışı ekonominin tarihi 1960’ lı yıllara dayanmakla beraber, 1970’ li yıllarda gelişmeye başlamış ülkelerin temel araştırma konularından biri olmuştur. Doğası gereği hiçbir zaman tam olarak tahminlenemeyen kayıt dışı ekonomi, günümüzde de hükümetlerin istikrarlı ekonomi politikaları oluşturabilmesi önünde duran en büyük sorunlardan biri olmaya devam etmektedir. Kayıt dışı ekonominin her daim varlığı, hem hükümetlerin hem de çalışmacıların bu konuya ilgisini kaybetmemesine neden olmaktadır. Bu çalışmada kayıt dışı ekonominin Dünya üzerindeki farklı tanımlarından bahsedilmiş, kavram ve unsurlarından alt başlıklar altında açıklanmıştır. Ortaya çıkış sebepleri, toplumlara ve hükümetlere verdiği olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur. Çalışmada kayıt dışı ekonominin ölçüm yöntemlerinden ve günümüze kadar Dünya üzerinde ve Türkiye’ de yapılmış çalışmalardan bahsedilmiştir. Çalışmanın amacı 1988-2012 yılları arasında Türkiye’ deki kayıt dışı ekonomiyi son yıllarda kullanımı sıklaşan MIMIC model ve Türkiye’ de henüz yeni bir kavram olan benchmark (kıyaslama) yöntemi kullanılarak tahminlemektir. Literatürde yapılan çalışmalardan farklı olarak LISREL programı yerine, STATA programı kullanılmış, dört farklı MIMIC modelden en uygun olan model seçilerek, benchmark yöntemi ile kayıt dışı ekonomi tahminlenmiştir. Anahtar Kelimeler : Kayıt Dışı Ekonomi, Yapısal Eşitlik Modelleri, MIMIC, Kıyaslama, STATA ABSTRACT SHADOW ECONOMY IN THE TURKEY: MIMIC MODEL Shadow economy’s history starts from 1960’s, however it started to improve at 1970’s and become one of the essential research subjects of countries. As it’s nature the shadow economy can never be predicted exactly, also in our day it stands as one of the biggest problems that prevents goverments from creating constant economic politics. The always existence of shadow economy causes researchers and goverments to keep their interest on it. In this research different definitions of shadow economy around the World are cited, concepts and elements of it explained in subtitles. Reason of its emerge, it’s negative effects on goverments and societies are elaborated. In the research, measuring methods and researchs around the World and Turkey about shadow economy are cited. Purpose of the study is to predict the shadow economy in Turkey between 1988-2012 with MIMIC model and benchmark method which is new concept in Turkey. As distinct the other researchers at the literature, STATA is used instead of the LISREL program and the most adequate model chosen from 4 different MIMIC model, shadow economy is predicted with the benchmark method. Keywords : Shadow Economy, Structural Equation Models, MIMIC, Benchmark, STATA