Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF MERDOĞLU
Danışman: ERBAY ARIKBOĞA
Özet:“İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İdari ve Mali Yapısı” isimli tezin amacı, Büyükşehir Belediyeciliğinin, İstanbul özelinde hem idari hem de mali açıdan gelişiminin incelenmesidir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Türkiye’deki yerel yönetimler arasında önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde Tanzimat reformları ile birlikte modernleşme hareketlerinin sonucunda birçok yeni yasa ve yönetsel düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır. Büyükşehirlerin idaresi konusunda zaman içinde çeşitli modeller ortaya konulmuştur. Osmanlı döneminde 1868 İstanbul Belediye İdaresi Nizamnamesi bugünküne benzer iki kademeli bir yapı öngörmüş, 1877, 1912 ve 1930 yıllarında yapılan düzenlemeler ile değişim devam etmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin idari ve mali açıdan değişim ve dönüşümün başlangıç noktası; 3030 sayılı yasa ile birlikte iki kademeli belediye sistemi ile olmuştur. Devamında 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası ile İstanbul il sınırı mülki sınır kabul edilmiş ve en nihayetinde 5747 sayılı yasa ile birlikte ilk kademe belediyeleri kaldırılarak bugünkü yapısına kavuşmuştur. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Gelir Bütçesi, 2010 yılından itibaren sürekli artış göstermiştir. Diğer taraftan gelir kalemleri içerisinde en önemli pay transfer gelirlerine ait olmuştur. Bu da transfer gelirlerinin harcamaların finansmanı noktasında ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu göstermesi açısından dikkate değerdir. Buna karşılık, öz gelirlerin oranı düşük kalmıştır. Transfer gelirlerinin özerklik derecesinin, diğer gelir kalemlerine kıyasla daha düşük olmasına rağmen, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin, transfer gelirlerinden elde ettiği gelirleri hangi hizmet ve yatırımlara harcayacağı konusunda tam takdir yetkisine sahip olduğu noktasında önem arz etmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Gider Bütçesi, 2010 yılından itibaren 2014 yılı gider bütçesi de dâhil olmak üzere sürekli artan yönlü bir gelişme göstermiştir. Söz konusu bu durum İstanbul’da her yıl harcamaların arttığını ve gelişim gösterdiğini bununla birlikte harcamaların bu kadar arttığı zamanda kaynak sıkıntısı çekilmemesi için bütçeleme sürecinin iyi hesaplanması gerektiği noktasında fikir vermiştir. ABSTRACT The purpose of the thesis named “The Administrative and Financial Structure of İstanbul Metropolitan Municipality” is to examine both the administrative and financial development of Metropolitan Municipality specific to İstanbul. İstanbul Metropolitan Municipality plays a major role among the local governments in Turkey. In our country, many new laws and regulations have been started as a result of modernization actions along with the “Tanzimat” reforms. In time, various models have been suggested with regard to government of Metropolitans. In Ottoman period, 1868 İstanbul Municipality Administration Directory stipulated two staged structure just as today, and the change continued with the regulations enacted in 1877, 1912 and 1930. The starting point of the change and conversion of İstanbul Metropolitan Municipality in administrative and financial terms is the law no: 3030 which brings the two staged Municipality system. Thereafter, the city border of İstanbul was accepted as the civil Municipal border after the Metropolitan Municipality Law no: 5216 and finally the law no: 5747 abolished the two staged Municipalities and gave the current shape of the Municipalities. İstanbul Metropolitan Municipality Income Budget has continuously increased since 2010. On the other hand, the most significant share among the income items belongs to transfer incomes. This is of importance because it indicates how important role transfer incomes play in terms of financing expenditures. On the other hand, self-income rate was low. Despite the autonomy extent of the transfer incomes is lower comparing to other income items, it was of great significance because İstanbul Metropolitan Municipality has the full authority of discretion on which services and investments it will spend the incomes that it has earned from transfer incomes. İstanbul Metropolitan Municipality’s Expenditure Budget has shown a continuously increasing trend since the year 2010 including the expenditure budget of the year 2014. The mentioned situation has given an opinion that every year expenditures are increasing and developing in İstanbul, but the budgeting process must be calculated very well in order to avoid a lack of resources when expenditures have risen this much.