Meclis zabıtlarına göre Türk ordusunun yeniden yapılandırılması (1925-1930)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TAMER İLERİ

Danışman: SÜLEYMAN BEYOĞLU

Özet:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ ZABITALARINA GÖRE TÜRK ORDUSUNUN YENİDEN YAPILANDIRILMASI (1925-1930) Meclis'te, ordu ile ilgili çalışmalar, daha çok düzenli orduya geçişi destekleyici çalışmalar olmuştur. 1925 yılından itibaren yapılan çalışmaların daha iyi anlaşılabilmesi için başta firar konusu olmak üzere bazı çalışmaların 1920li yıllardan itibaren ele alınması gereği ortaya çıkmıştır. 1920 yılında ordu disiplinini ele alan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), orduda acilen müdahale gerektiren bir boyuta gelen "firar" olayları ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.1921 Nisan'ına gelindiğinde ise Meclis seferberlikte ve cephede yer alacak olan personele tazminat ödemesi yapılması konusunda bir karar vermiştir. Bu şekilde savaş döneminde görev alacak olan kişilerin motivasyonu amaçlanmıştır.Meclis ekonomik problemler nedeniyle askerlikten muaf olan kişilerden ek vergi alınması kararı almıştır. Bu karar aslında o dönem için normal bir karar olarak kabul edilebilir. Çünkü Hükümet 1920'lerin ilk yıllarında ekonomik önlemler açısından bir çok vergi uygulamasına gitmiştir. 1924 yılına gelindiğinde ise, ordudan ayrılanların beş yıl boyunca orduya müteahhitlik yapmalarının yasaklanması kararı verilmiştir. Böylece ihalelere karışması imkanı olan rüşvet-iltimas ve şaibenin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. 1925 Kasım ayında ise ordunun silahlanması ve savunma sanayii kurulması amacıyla oldukça yüklü bir ödenek ayrılması kararı verilmiştir. Böylece ordunun yeni teknoloji ve tekniklerden mümkün oldukça faydalanması için çalışılmıştır.1926 yılının Nisan'ında dış politikada meydana gelen gelişmeler nedeniyle savunma bütçesine ek bir ödenek ayrılması konusu görüşülmüştür. Böylece ordu her tür gelişme için hazır duruma geçirilmiştir.Haziran ayında da Hava Sınıfı personelinin maaşları konusunda bir düzenleme yapılmış ve havacı olmanın sonucu olarak doğabilecek sağlık problemleri veya dinlenme dönemlerinde alacakları tazminatlar belirlenmiştir. 1927 yılında da Askeri Ceza Kanununun 33. ve 177. maddeleri ile ilgili yeni düzenlemeler gerçekleştiren Meclis, bunun yanında bir de Yedek Subaylar hakkında bir düzenleme gerçekleştirmiştir.1928 yılında ise ordudaki rütbeler ile ilgili bazı değişiklikler gerçekleştiren TBMM, 1929 yılında da kıdemli yüzbaşılık, subay ve askeri memurların maaşları gibi konularda Türk Silahlı Kuvvetleri hakkında kanun değişikliklerine gitmiştir. Meclis bu on yıllık süre içinde ordunun silahlanması, ekonomisi, personelin hayat standartları ve disiplini ile ilgili konularda bazı çalışmalar gerçekleştirmiştir. ABSTRACT THE RECONSTRUCTION OF TURKISH ARMY ACCORDING TOTHE TURKISH GRAND NATIONAL ASSEMBLY DOCUMENTS ( 1925 - 1930 ) We can easily tell that, after 1920, all of the Turkish Grand National Assembly studies, were about the development of the systematic army. First of all, assembly started to make some studies about the desertions in the armed forces, which were a real problem for the discipline of the military forces. As the result they made a decision to create the Freedom Court's to solve the desertion problem. In the April of 1921, the Assembly started to work about the seperation pays which will be given to the personnel who will take a mission in the mobilization for war, fight in the front sides. The real purpose with this, was to develope the motivation of the personnel. Just one year later the Assembly has decided to take an additional tax from the people who obligated to do a military mission,because of the economical problems. This decision can be accepted as a normal governmental decision, if we also think about the conditions of that period of time. Because, especially in the first hal of 1920's, the Government, to take many of taxes from the people, because of the economical condition. In 1924, they decided to forbit the people from the jobs of contractor and commision agent for five years, who were working for army and left it. With this they tried to block the possibility of bribery and preferential threatments in the biddings. In the Nowember of 1925, the decision was to give an extra payment for the modernisation and to set up the defence industry. With this decision they tried to make the army belong all of the new tech products and technics.Because of the new situations in the international politicy, in 1926 assembly, negotiate to make an extra payment to bugget of the military defence. So they tried to make the army get ready for every situations. In the June, they agree on the salaries of the personnel of air class and they determine to give separation payment for this persons who faces some health problems because of flights. The 33th and 117th clauses of the military criminal code were changed in 1927, and also an arrange about the substitude officers. In 1928, the assembly made some changes about the ranks in the army, and after this, in 1929, they made some arrangements about the salaries of military employees and seniorited captans. In this ten years, Assembly, has made some studies about the modernisation, economy, discipline of the army and the life standarts of the workers of the military forces.