Cafer Seydahmet Kırımer'in Emel mecmuası'ndaki yazıları (1930-1939)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE BİHTER KÜÇÜKERDEM

Danışman: AHMET KANLIDERE

Özet:

Cafer Seydahmet Kırımer siyasî ve fikrî önderlerinden Cafer Seydahmet Kırımer (1889-1960) yaşadığı dönemin siyasî hayatında etkili olduğu kadar basın-yayın hayatında da önemli izler bırakmıştır. 1917 yılındaki Kırım Halk Cumhuriyeti’nin ilânına ve bağımsızlık savaşına bizzat katılmış olan Kırımer çeşitli dergi ve gazetelerde yazdığı yazılarıyla hem o dönem içerisindeki Kırım Tatarlarını hem de Kırım dışındaki kamuoyunu aydınlatmaya çalışmıştır. Cafer Seydahmet Kırımer’in yazılarının yayımlandığı önemli dergilerden biri de 1930 yılından itibaren Romanya’da Arap harfleriyle Türkçe olarak yayınlanan Emel Mecmuası’dır. Kırım Tatarlarının istiklâl mücadelesini kamuoyuna duyurmak açısından oldukça önemli olan bu mecmuanın en etkili yazarlarından biri Cafer Seydahmet Kırımer’dir. Her ne kadar Emel dergisi ve Kırımer hakkında bazı çalışmalar yapılmışsa da, onun söz konusu dönemde yazdıkları hakkıyla incelenip ortaya konulmamıştır. Dolayısıyla, bu çalışmada Cafer Seydahmet Kırımer’in 1930-39 yılları arasında Emel Mecmuası’nda yayımlanan yazılarının transkripsiyonu ve değerlendirmesi yapıldı. Bu suretle, Cafer Seydahmet Kırımer’in bu yazıları gün yüzüne çıkarılarak, yazarın bu dönemdeki faaliyetleri ve fikirleri ayrıntılı bir şekilde tespit edilmeye çalışıldı. ABSTRACT Cafer Seydahmet Kırımer who was the intellectual and political leader of Crimean Tatars not only had a political effect in the period he lived, but also he left important traces on the publishing and media field too. Kırımlı had joined actively on the fight for independence himself and declaration of the Crimea’s People Republic which took place in 1917, he actively wrote and published in different journals and newspapers to enlighten the Crimean Tatars both who live in Crimea and outside of the peninsula about that period. Cafer Seydahmet Kırımer’s articles were published in one of the important journal Emel, the journal’s publishing life started in Romania in 1930, in Turkish language with Arabic script. This journal played the utmost importance to be the voice of the Crimean Tatar’s independence struggle to the world and Cafer Seyahmet Kırımer was the most influential writer in Emel Journal. There are some studies conducted on the Emel journal and on Kırımer, however there are no detailed, satisfied studies on the articles he wrote in that period. Therefore, this study aimed at examining Cafer Seydahmet Kırımer’s published articles in Emel Journal between the years of 1930-1939. In this way, Cafer Seydahmet Kırımer’s articles were surfaced to the day light and his activities and thoughts were analyzed.