Tüketicilerin sosyal sorumluluk kampanyaları sonucunda oluşan inanç, tutum ve satın alma niyetlerine ilişkin farklılıkların sosyal sorumluluk kampanya türleri açısından incelenmesine ilişkin bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FULYA GÜNGÖR

Danışman: AHMET BAŞCI

Özet:

İşletmelerin ve daha iyi bir dünyada yaşamak isteyen tüketicilerin çevreye, sağlığa, eğitime, yoksulluğa ve diğer sosyal konulara karşı ortak bir noktada buluşmasını sağlayan sosyal sorumluluk kavramı; uygulama alanı ve önemi açısından günden güne büyümektedir. Günümüzde sosyal sorumluluk; işletmeler arasında her daim kazananın toplum olacağı ve gelecek için umut vaat eden bir yarış haline dönüşmektedir. Bu yarışta, işletmeler için önemli olan kıt kaynaklarını doğru değerlendirerek, istedikleri sosyal faydayı elde edebilmektir. İşletmeler kaynaklarıyla düzenleyecekleri sosyal kampanyaları, tüketiciler başta olmak üzere etkiledikleri tüm diğer paydaşları için yararlı olacak şekilde kullanabilmelidir. Bu nedenle işletmelerin var oldukları çevrenin ihtiyaç ve beklentilerini karşılayabilmek için, temelinde sosyal sorumluluk amacı olan stratejik adımlar atmaları gerekmektedir. Çalışmanın amacı İstanbul’da ikamet eden 18 yaş ve üstü üniversite öğrencilerinin sosyal sorumluluk kampanya türlerine karşı inanç, tutum ve satın alma niyetlerini incelemektir. Çalışma kapsamında literatürde geçerliliği ve güvenilirliği kanıtlanmış tutum, inanç ve satın alma niyeti ölçekleri kullanılmıştır. İlgili anket ‘Kolayda Örnekleme’ tekniğiyle tasarlanan 600 birimlik bir örnekleme uygulanmıştır. Bu çalışmada öncelikli olarak, sosyal sorumluluk kampanyalarının uygulama şekline göre sınıflandırılmış altı sosyal kampanya türü detaylı olarak açıklanmıştır. Marka etkisinin olmaması için firma profili ve sosyal sorumluluk kampanyaları senaryolaştırılmıştır. Araştırmayla amaçlanan; sosyal sorumluluk kampanyalarına ilişkin cinsiyet, yaş, kişisel gelir gibi demografik özelliklerin ve farklı uygulamalar içeren sosyal kampanya türlerine ilişkin inanç, tutum ve satın alma niyetleri açısından kampanya türleri arasında farklılık olup olmadığıdır. Çalışma sonucunda katılımcıların sosyal kampanyaya karşı tutum ve satın alma niyetinde cinsiyet değişkeni açısından anlamlı bir farklılık gözlemlenirken; kişisel gelir ve yaş değişkeninde anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Öğrencilerin sosyal sorumluluk kampanyasına ilişkin inançlarında ise, kampanya türleri arasında farklılık olduğu ölçülmüştür. Tutum ve satın alma niyetleri açısından yapılan ölçümler sonucu ise, öğrencilerin kampanyaya ilişkin tutumları ve satın alma niyetleri açısından kampanya türleri arasında farklılık olmadığı görülmektedir. ABSTRACT Companies and consumers that want to live in a better world environment in terms of health, education, poverty and other social issues, offers a common point of meeting of the social responsibility concept; application area and its importance have been growing day by day. Nowadays social responsibility has become a promising race between enterprises that will be the winner of the community and hope for the future at all times. This race is important for businesses in order to achieve social benefits that they need by evaluating their scarce resources. Companies’ social campaigns that are issued by their resources should be used useful for particularly consumers and all other stakeholders that they affect. Therefore, companies have to meet the needs and expectations of their environment which are the objective of their strategic steps of social responsibility. The purpose of this study is examining students’ attitudes, faith and purchase intentions against types of social responsibility campaign whom are over 18 and residing in İstanbul. In this study; scale of attitudes, beliefs, and purchase intent which have been proven in terms of validity and reliability before are being used. Convenience sampling technique has been applied to 600 designed units in this survey. As a result of the study, it is been observed that participants’ social attitudes and intends to buy experienced has significant difference in terms of gender variable; on the other hand significant difference in personal income and age variables has not been seen. However students’ social responsibility campaign beliefs may vary between the different campaign types. Overall, attitudes and buying intentions measurements show that, there are not any differences between campaign types in terms of students ' attitudes and purchase intentions.