Soğuk savaş sonrası Moğolistan’da ekonomik gelişmeler ve Türkiye ilişkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Izaura Murat

Danışman: FAHRİ SOLAK

Özet:

Bu çalışma Soğuk Savaş sonrası Moğolistan’ın ekonomideki gelişmeler ve günümüzdeki Moğolistan ile Türkiye ilişkilerini incelemiştir. 220 sene Çin egemenliğinin altında kalan Moğolistan, 1921 yılında SSCB’nin yardımı ile kendi bağımsızlığını kazanmıştır. Bu tarihten itibaren Sovyet Birliği gibi komunist sistemi takip etmeye başlamıştır. 1990-1994 yıllar arasında Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından serbest ekonomiye geçmeye çalışan Moğolistan, siyasi, sosyo-politik ve ekonomik alanlarda sıkıntı yaşamış ve enflasyon, işsizlik gibi zorluklarla karşılanmıştır. 1994'ten başlayarak ülke ekonomisi canlanmaya başlamış ve GSYİH istikrarlı bir şekilde büyümeye başlamıştır. Bunun nedenleri ise Moğolistan'ın doğal kaynaklara dayalı madencilik sektörü hızlı bir şekilde büyümeye başlamasıdır. 2000 yılından sonra tarım sektörünün büyük bir etkisi olan ekonomik yapı değişmiş ve madenciliğin rolü artmaya başlamıştır. Şimdi Moğolistan ekonomisi maden kaynaklarına bağlıdır ve yabancı yatırımlar madencilik ve jeolojik arama sektöründe yoğunlaşmaktadır. Madencilik sektöründe doğrudan yabancı yatırımları artacağı beklendiğinden dolayı ihracatın büyümesi, hammadde fiyatının yüksek kalması ekonomideki büyümenin nedeni olacaktır. 2019 ve 2020 yıllarında ekonomideki ortalama büyüme oranı yüzde % 6'yı geçecek gibi gözükmektedir. Türkiye ile Moğolistan arasındaki ekonomi ve siyasi ilişkileri üst seviyededir ve iki ülke arasında Cumhurbaşkanı, Başbakan ve çeşitli düzeylerde çok sayıda üst düzey ziyaret gerçekleştirilmiş ve 30 civarında anlaşma ve protokol imzalanmıştır. -------------------- This study examined Mongolia's economy developments post-Cold War and its current relations with Turkey. Mongolia, which had been under Chinese rule for 220 years, gained its independence in 1921 with the help of the USSR. From that date on, Mongolia started to follow the communist system like the Soviet Union. After the disintegration of the Soviet Union between 1990 and 1994, Mongolia struggled to switch to a free economy and faced difficulties in political, socio-political and economic fields, and also encountered high inflation and unemployment rates. Starting in 1994, the national economy began to revive and the GDP also grew steadily. This is due to the fact that Mongolia's natural resources-based mining sector also started to grow rapidly. After 2000, the economic structure, which had a major impact on the agricultural sector, changed and the role of mining started to increase. Earlier on agriculture played an important role in the Mongolian economy, but after 2000 the economic structure changed and the mining sector started to play a big role in the economy. Nowadays Mongolia's economy is highly dependent on mineral resources and foreign investments is much concentrated in the mining and geological exploration sector. As foreign direct investments are expected to increase in the mining sector, the growth of exports and the high price of raw materials would be the reasons for the growth in the economy. Because of these, it is expected that in 2019 and 2020, the average growth rate in the economy will exceed six per cent. Economic and political relations between Turkey and Mongolia are at advanced levels as the President and Prime Minister of the two countries had numerous high-level visits and around 30 agreements and protocols were signed.