Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATİH KOCA
Danışman: Mehmet Ünlü
Özet:KIRIM’IN EKONOMİK ÖZELLİKLERİ VE KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİNDEKİ ÖNEMİ Doğu Avrupa coğrafi bölgesinin parçası olan Kırım, Karadeniz'in kuzey kıyılarında, ana kara ile bağlantısı zayıf olan bir yarımadadır. Ukrayna'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Kırım'ın jeopolitik ve jeostratejik önemi, Osmanlı İmparatorluğu yönetimi altındayken Çarlık Rusyası’nın yarımadayı ele geçirme mücadelesine girişiyle iyice belirginleşmiştir. Rusların sıcak denizlere inme politikasının odak noktası olan Kırım’ın 1774’te Ruslar tarafından ele geçirilmesiyle, bölgedeki Türk varlığı asimile ve S.S.C.B. döneminde ise zorunlu göçler yoluyla tamamen depolitize edilmeye başlamıştır. 1954 yılına kadar devam eden statükosu, bu tarihte Kırım'ın Rusya tarafından Ukrayna Cumhuriyeti’ne verilmesi ile değişmiş, S.S.C.B.'nin dağılmasıyla da özerk cumhuriyet statüsünde Ukrayna'ya bağlanmıştır. Kırım, Karadeniz havzasına geniş bir hareket alanı ve hayatiyet veren kıtalararası su ulaşım sisteminin merkez noktasındadır. Karadeniz'deki merkezi durumu, gerek fizikî (üs ve limanlar, boğaz ve ana karaya yakın bir ada veya yarımada özelliği), gerekse de beşeri imkânları jeostratejik önemini arttırmaktadır. Bu önem, deniz üssü olması ve enerji kaynakları ulaştırma hatlarını kontrol eden bir konumda olmasında odaklanmaktadır. Rusya'nın Kafkas ve Hazar bölgesi enerji kaynaklarını kontrol etmek üzere, Karadeniz ülkeleriyle yakın askeri-ekonomik işbirliği içinde olduğu ve bu devletlerin planladığı her politik hamlenin, ekonomik ve askeri faaliyetlerle desteklenmeksizin amacına ulaşamayacağı bilinmektedir. Bu durum Türkiye-Ukrayna-Rusya ilişkilerinde de kendini göstermektedir. Çalışmamızda özellikle enerji kaynaklarının taşımacılığının Karadeniz jeopolitiği ve ekonomisine etkileri üzerinde durulmuştur. Anahtar Sözcükler: Enerji, Jeopolitik, Karadeniz,Kırım ABSTRACT ECONOMIC CHARACTERISTICS OF CRIMEA AND THE IMPORTANCE FOR THE BLACK SEA ECONOMIC COOPERATION Crimea, that is the part of Eastern Europe geographical region, has weak links with the mainland, is a peninsula at the Black Sea's northern coast. Geopolitical and geostrategic importance of autonomous republic Crimea (connected to Ukraine), become fully apparent under the administration of the Ottoman Empire with Tsarist Russia’s takeover struggle. After Crimea, the focus of policy about reaching to warm seas, was seized by Russians in 1774, Turkish existance was assimilated, and depolitized with forced migration during the Soviet period. In 1954, Continuous situation was changing after extended to Ukraine by Rusia. And after dissolution of the USSR, Crimea was annexed to Ukraine with the status of autonomous republic. Crimea, providing a broad range of motion and vitality to the Black Sea basin, is at the center of transcontinental water transport system. Black Sea in the central state, both physical (bases and ports, straits and an island or peninsula, close to the mainland property), as well as geo-strategic importance of the humanities opportunities increases. This importance, is focused on naval base and position that controls the transport lines of the energy resources. To control Caucasus region and Caspian energy resources, military-economic cooperation with Rusia and the Black Sea countries is known, and the planning of these states of all political moves, can not support without economic and military activities. This case shows itself in Turkey-Ukraine-Russia relations . In our study, the transport of energy resources, particularly its effects on the Black Sea geopolitics and economics are emphasized. Key Words: Energy, Geopolitics, Black Sea, Crime