Anadolu’daki arami krallıkları ve arami kültürü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hande Çeçen

Danışman: KEMALETTİN KÖROĞLU

Özet:

Bu çalışmanın amacı, genelde satır aralarında kalmış bir alt kültür olan Aramiler hakkında bugüne dek yapılmış olan araştırmaları, öne sürülen tezleri bir araya toplamak ve bu konuda bir yayın ortaya çıkarmaktır. Aramiler, M.Ö. ikinci bin yıl ortalarından itibaren Suriye-Arabistan çöllerinden çıkarak tüm Mezopotamya ve Kuzey Suriye’ye yayılmış, Batı Sami kökenli yarı-göçebe bir gruptur. Günümüzde Süryani ve Yahudi toplumlarının ataları oldukları varsayılır. Anadolu topraklarında da Arami kültürüne rastlamak mümkündür. Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa-Harran ve Mardin-Nusaybin Arami kökenli toplulukların Anadolu’da yoğun olarak yerleştikleri, siyasi varlık gösterdikleri bölgelerdi. Özellikle Gaziantep-Zincirli bölgesi Arami kültürü hakkında en fazla arkeolojik buluntuya sahip eski bir Arami yerleşimidir. Bit Zamani, Bit Bahiyani, Sam’al, Aram-Şam ve Bit Adini önemli Arami devletleridir. Aramilerin en yoğun ilişkide olduğu devletler Assur İmparatorluğu ve Geç Hitit kent devletleriydi. Aramiler, Yakındoğu tarihinde kullandıkları yine Batı Sami kökenli dilleri ile öne çıkmışlardır. Aramice, uzun dönem özellikle de Pers egemenliği döneminde hemen hemen tüm Yakındoğu coğrafyasında lingua franca olarak kullanılmıştır. Sanat, kültür ve din alanlarında Mezopotamya, Kuzey Suriye ve Levant geleneğini paylaşmışlardır. Bununla beraber Arami sanatçıların eserlerinde onların Batı Sami kökenlerini yansıtan ayrıntılara rastlamak mümkündür. ABSTRACT Aim of this study to collect together researches and thesises about Aramaeans. Aramaeans were origin of West Semitic a semi-nomadic group that emerged from Syria-Arabia deserts, and spread on to throughout Syria and North Mesopotamia, in the mid-to-late second millenium, and by the twelft century. It is possible to find the Aramaic culture in Anatolia, too. Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa – Harran ve Mardin – Nusaybin have many ancient sites belonged the Aramaeans, especially Gaziantep – Zincirli area. Bit Zamani (Diyarbakır), Bit Bahiyani (Mardin Türkiye–Suriye border), Sam’al (Gaziantep-Zincirli), Aram-Damascus ve bit Adini were important Aramaean states. Aramaeans had a close relationship with Assyrians and Late-Hittites. Aramaeans had became visible that they had their language origin of West Semitic, in the Neareast history. Aramaic language was used as a lingua franca for a long time in Neareast, especially during Persian Empire. They shared traditions of Mesopotamia, North Syria end Levant, in fields of art, culture and religion etc. It is possible, besides, to find to the details of that reflects their Semitic origins.