Finansal rasyolar yardımıyla mali başarısızlık tahmininde alternatif tekniklerin karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Süleyman Nazif Uyar Süleyman Nazif Uyar

Danışman: SELAY GİRAY YAKUT

Özet:

ÖZET Mali başarısızlık, işletmelerin yaptıkları işlerin neticesinde eline geçen gelirin kendilerinde oluşturduğu yükümlülükleri tam anlamıyla gerçekleştirememesi ya da ödeme gücünün gitgide gerilemesi olarak tanımlanabilir. İmalat Sanayi, makine ya da el emeğiyle işlemden geçirilen hammaddelerin ara mal haline getirildiği sanayi dalıdır ve ülkemiz için imalat sanayi büyük önem arz etmektedir. İhracatı artırmaya yönelik yapılan çalışmalar ve geliştirmeler neticesinde istihdam ve katma değer artışını sağlamak, ekonomimizin önemli amaçlarındandır. İmalat sanayi, ülkemizin ihracattaki yaklaşık %93 payını oluşturmaktadır. GSYH içinde de imalat sanayi sektörü büyük paya sahiptir. Yürütülen literatür taraması sonucunda konunun çeşitli sektörler ya da sektör ayrımı olmadan çoğunlukla lojit, probit gibi tekniklerle araştırıldığı görülmüştür. Literatürde çeşitli maddi başarısızlık tanımları bulunmakta olup, bu çalışmada mali başarı kavramı hisse senedi getirisi ile ilişkilendirilmiştir. Literatürde bu tanımın kullanıldığı çeşitli çalışmalara ulaşılmıştır. Ancak imalat sanayi sektörünün çeşitli alt başlıkları bazında alternatif çok değişkenli analiz teknikleri ile mali başarı irdelendiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışma kapsamında, Borsa İstanbul’da işlem gören 59 imalat sanayi sektörüne dahil firmanın 2015 yılına ait finansal tablolarından yararlanılmıştır. Finansal tablolar yardımıyla hesaplanan mali oranlar ile akabinde yaşanan 2016 ve 2017 yılında söz konusu 59 firmanın borsa getirisi modellenmek istenmiştir. Çalışmanın temel amacı, diskriminant analizi ve lojistik regresyon ile imalat sanayi sektörü için geçerli bir mali başarısızlık tahmin modeline ulaşmaktır. Bu analiz tekniklerinde değişkenler arasında güçlü bir çoklu doğrusal bağlantı bulunmaması varsayımı bulunduğundan çalışma kapsamında faktör analizinden yararlanılmıştır. Ayrıca, imalat sektörü seçili alt başlıkları için mali başarısızlık ile en çok ilişkili moranları kümeleme analizi ve çok boyutlu ölçekleme analizi ile ortaya koymak da çalışmanın amaçlarındandır. -------------------- ABSTRACT Financial failure can be defined as the failure of companies to fully fulfill their obligations arising from the income they receive as a result of their work or the gradual decline in their solvency. Manufacturing Industry is the branch of industry in which raw materials processed by machinery or manual labor are turned into intermediate goods and manufacturing industry is of great importance for our country. Achieving employment and value added growth as a result of the studies and developments aimed at increasing exports is one of the important objectives of our economy. The manufacturing industry accounts for approximately 93% of our country's exports. The manufacturing industry sector has a large share in GDP. As a result of the literature review, it has been seen that the subject is investigated by techniques such as logit and probit, mostly in various sectors or sector. There are various definitions of financial failure in the literature and in this study, the concept of financial success is associated with stock returns. Various studies using this definition have been reached in the literature. However, no study has been found to examine financial success with alternative multivariate analysis techniques on the basis of various subheadings of the manufacturing industry sector. Within the scope of this study, the financial statements of 59 firms included in 59 manufacturing industry sectors traded on Borsa Istanbul were used. The financial ratios calculated with the help of financial statements and the stock return of 59 companies in 2016 and 2017 are wanted to be modeled. The main objective of the study is to reach a valid financial failure prediction model for manufacturing industry by discriminant analysis and logistic regression. Factor analysis was used in this study since it is assumed that there is not a strong multiple linear connection between variables in these analysis techniques. In addition, it is aimed to reveal the financial ratios most related to financial failure for selected subheadings of manufacturing sector by cluster analysis and multidimensional scaling analysis.