Kilmann ve Quinn & Cameron Modeline göre örgüt kültürü ile iş tatmini ilişkisi üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURAK KESKİN

Danışman: OLCAY BİGE AŞKUN

Özet:

Rekabetin giderek arttığı günümüz koşullarında örgütler, örgütsel verimlilik ve performansın sadece yapı, süreç, teknolojik değişiklikler gibi değişkenler ile değil, başarının esas kaynağı olan insan faktörü ile sağlanabileceğini anlamışlar ve bu sebeple örgütler insana odaklanmaya ve bu konuda çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Bu noktada örgüt kültürünün önemi ortaya çıkmaya ve güçlü bir örgüt kültürü oluşturmak için çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. İnsan kaynağının örgütsel hedefler doğrultusunda en etkili ve en verimli sekilde kullanılmasında, işgörenlerin ihtiyaçlarının giderilerek iş tatminlerinin ve örgüte bağlılıklarının sağlanması güçlü bir örgüt kültürü ile mümkün olmaktadır. İşletmeler birbirlerinin yapı ve süreçlerini, ürünleri taklit edebilirler, işgörenleri transfer edebilerler ancak örgüt kültürünü ve işgörenlerin çalıştıkları işletmeye karşı olan tutumlarını taklit edemezler. Örgüt kültürü ile iş tatmini arasındaki ilişkiyi araştırmak için yaptığımız bu çalışmanın araştırma modeli, Kilmann ve Quinn ve Cameron örgüt kültürü modelleri ile oluşturulmuştur. Bu şekilde yapmamızın nedeni ise bürokratik, yenilikçi, klan ve adhoraksi tipi örgüt kültürlerine sahip örgütlerde var olan kültürel yapının işgören tatminini arttırıp arttırmadığını görmek istememizdir. Araştırmamızın birinci bölümünde, örgüt kültürünün tanımı, özellikleri, unsurları, önemi ve örgüt kültürü modelleri ele alınmıştır. İkinci bölümde iş tatmininin tanımı ve önemi, iş tatmini ile ilgili kavramlar ve iş tatminini etkileyen faktörler üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde örgüt kültürü ve iş tatmini arasındaki ilişki incelenmiştir. Dördüncü bölümde özel sektörde faaliyet gösteren bir firma üzerinde anket yöntemi ile yapılan çalışma sonucunda elde edilen veriler SPSS programı ile incenlenmiş ve analiz sonucunda örgüt kültürü ile iş tatmini arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve örgüt kültürünün iş tatminini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. ABSTRACT In today's increasingly competitive conditions, organizations have understood that organizational productivity and performance of organizations can’t be achieved with only the structure, process, technological changes, etc. It can be achieved by the human factor and therefore organizations have started to focus on people and work on this issue. At this point, one has to stress the importance of organizational culture and there have been studyies to create a strong organizational culture. Directing and managing human resources in the most effective and efficient manner in accordance with organizational goals, ensuring the needs of employees and exercising employees' job satisfaction and organizational commitment is possible with a strong organizational culture. Organizations can imitate structure, processes and products of each other and they can transfer employees but they can’t imitate organizational culture and attitudes of employees to the company they work. In the research model of our study to investigate the relationship between organizational culture and job satisfaction, Kilmann and Quinn & Cameron organizational culture model is used. The reason for this is that we wanted to see that bureaucratic, innovative, clan and adhocracy cultures effection the employee satisfaction. In the first chapter of our study we focused on the definition of organizational culture, characteristics, elements, discussed the importance of models and organizational culture. In the second chapter we focused on, the definition and importance of the job satisfaction, related concepts and factors affecting job satisfaction. In the third chapter the relationship between organizational culture and job satisfaction was investigated. In the fourth chapter, the data obtained through a survey, from a company operating in the private sector was followed using SPSS software. It was seen that there is a significant relationship between organizational culture and job satisfaction and organizational culture affects employee’s job satisfaction positively.