Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİBEL KÜÇÜKAYDIN
Danışman: FATMA MÜGE ARSLAN
Özet:Tüketicilerin ürün ve hizmetleri satın alma sürecinde içsel ve dışsal bir takım faktörler etkili olmaktadır. Bu faktörler psikolojik, sosyo-kültürel ve ekonomik nedenlere dayanabildiği gibi, ürün özellikleri, kalite, ambalaj, etnosentrik eğilim ya da ülke menşei gibi faktörlere de dayanabilmektedir. Küresel pazarlarda faaliyet gösteren birçok işletme maliyetlerini düşürmek ve rekabet gücünü arttırabilmek gibi amaçlarla üretim faaliyetlerinin bir kısmını az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yürütmektedirler. Bunun etkisi ile pazarda tüketicinin karşısına yerli ürünlerin yanı sıra çok menşeli ya da menşesi belli olmayan melez (hibrid) ürünler de çıkmaktadır. Bu durum tüketicilere satın alabilmeleri için daha fazla alternatif sunmakta, ürünleri seçme ve tercih etme seçeneklerini artırmaktadır. Tüketici satın alma aşamasına geldiği zaman, ürün ya da markanın menşe bilgisi ile bireyin etnosentrik eğilimi, karar vermeyi farklı şekillerde etkilemektedir. Eğer tüketicinin etnosentrik eğilimi yüksek ise ürünün ya da markanın fiyatına, kalitesine ya da fonksiyonelliğine çok fazla dikkat etmeden, sadece yerli ya da ithal ürün olup olmamasına bakarak karar vermektedir. Bu aşamada tüketici için asıl önemli olan, hem ihtiyacını giderecek hem de yerli üretim olan bir ürün satın almaktır. Diğer taraftan ürünün menşe ülkesi ve dolayısıyla menşe ükenin imajı satın alma aşamasında tüketici algısında olumlu ya da olumsuz çağrışımlar yapaabilmekte ve bu da satın alma kararını etkileyebilmektedir. Eğer ürünün üretildiği ülke tüketici zihninde olumlu çağrışımlar yaratıyorsa bu durum ürünün imajının da olumlu olmasına neden olmakta ve satın almayı pozitif yönde etkilemektedir. Önemi pazarlamacılar tarafından gün geçtikçe daha da artan tüketici etnosentrizmi ve ülke menşei etkisi kavramları, firmalara strateji belirleme aşamasında tüketici ile ilgili faydalı ipuçları verebilmektedir. Anahtar Kelimeler: Tüketici etnosentrizmi, ülke menşei, marka, satın ama niyeti ABSTRACT Some internal and external factors affect the process of purchasing products and services. These factors could be based on the psychological, socio-cultural, and economic reasons as well as on other factors like product’s properties, quality, package, ethnocentric inclination, or country of origin. Many businesses in the global markets run some of their production activities in the developing or underdeveloped countries in order to lower the cost and improve their competitiveness. Consequently, many multi origin products or hybrid products from undefined origin as well as domestic products face the consumers in the market. This offers more alternatives for consumers to buy and more choices to pick or prefer amongst them. When the consumer reaches the purchasing stage, origin of the product or the brand and ethnocentric inclination of the consumer affects the decision making process in different ways. If ethnocentric inclination of the consumer is strong, the decision is made based only on whether the product is domestic or an import product without paying attention to the quality, price, or the functionality of the product. What important for the consumer here is to buy a product that is domestic and that meets his/her needs. On the other hand, country of origin and consequently the image of the origin country can evoke positive or negative connotations in the perception of the consumer, and this might have effect on the decision to buy. If origin country has positive connotation in the mind of the consumer, then the product will have a positive image in the eye of the consumer, thus facilitates the decision to buy. Gaining importance for the marketers, the concepts of consumer’s ethnocentrism and origin country’s effect can give useful hints to the companies during strategy formulation stage about the consumers. Key Words: Consumer ethnocentrism, country of origin, brand, intention to buy