Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİGAR AYLİN ÖZAL
Danışman: DEVABİL KARA
Özet:İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ I VI SUMMARY VII GİRİŞ 1 1. GÖRÜNTÜNÜN ALGILANMASI 2 1.1. GÖRME 2 1.2. GÖRME ALGISI 4 1.3. PSİKOLOJİK ALGI 5 1.4. DUYUMLAMA ve ALGI 6 1.5. GÖRSEL ALGILAMA SÜRECİ 7 1.5.1.Duyum, Duygu, Düşünce 7 2. GÖRSEL ALGIDA FİZİKSEL ETMENLER 10 2.1. IŞIK VE GÖLGE 10 2.1.1 Işıklılık ve Işıksızlık (Kalite Zıtlığı) 16 2.2. DERİNLİK 19 2.2.1. Işıklı-Işıksız (Kalite) İlişkisinde Derinlik Etkileri 20 2.2.2. Açık-Koyuda Derinlik Etkileri 20 2.2.3. Mekân Algısı 21 2.3. IŞIK ve RENK 22 2.3.1. Renklerin Algılanması 25 2.3.2. Pigment Olarak Renk 25 3. RENGİN FİZYOLOJİK TEMELLERİ 27 3.1. RENGİN PSİKOLOJİK ETKİLERİ 27 3.2. RENKLİ RENK, RENKSİZ RENK MODÜLASYONU 28 3.3. AÇIK-KOYU KONTRASTI 30 3.3.1. Leke 37 IV 4. SİYAH-BEYAZ GÖRME 38 4.1. SİYAH-BEYAZ 38 4.1.1. Siyah ve Beyaz Fon Üzerinde Renkler 44 4.1.2. Siyah ve Beyazda Figür–Arka Plan (Fon) İlişkisi 47 4.1.3. Renk Karışımlarında Siyah ve Beyazın Etkisi 49 4.1.4. Siyah 51 4.1.4.1. Siyah Pigmentler 52 4.1.4.2. Siyahın Psikolojik Etkileri 55 4.1.5. Beyaz 58 4.1.5.1. Beyaz Pigmentler 62 4.1.5.2. Beyaz Alan-Boşluk İlişkisi 63 4.1.5.3. Beyazın Psikolojik Etkileri 69 4.1.5.4. Parlaklık 71 4.1.6. Siyah-Beyaz Renk Kuramları 72 4.1.6.1. İtten’in Siyah-Beyaz Üzerine Renk Kuramı 73 4.1.6.2. Goethe’nin Siyah-Beyaz Renk Kuramı 74 4.1.6.3. Chevreul Siyah-Beyaz Renk Kuramı 76 4.1.6.4. Ogden N. Rood Siyah-Beyaz Renk Kuramı 76 4.1.7. Siyah- Beyaz Fotoğraf 77 4.1.7.1. Fotoğrafta Açık-Koyu Kontrastı 81 5. ÇİZGİ VE DESEN 83 6. SANATÇILAR VE RÖPORTAJ 88 6.1. SANATÇILAR 88 6.1.1. KANDİNSKY, Wassily (1866–1944) 91 6.1.2. MALEVİCH, Kazimir (1878-1935) 92 6.1.2.1. Kırmızı ve Siyah Kare 93 6.1.2.2. Siyah Kare 94 6.1.2.3. Beyaz Üstüne Beyaz 96 6.1.3. PİCASSO, Pablo (1881-1973) 98 6.1.3.1. Guernica 98 V 6.1.4. DE KOONİNG, Williem (1904–1997) 100 6.1.5. MOTHERWELL, Robert (1915-1991) 101 6.1.5.1. At Five İn The Afternoon (Öğleden sonra saat beşte) 102 6.1.6. KLİNE, Franz (1910-1962) 104 6.1.7. NEWMAN, Barnett (1905-1970) 105 6.1.8. REİNHARDT, Ad (1913-1967) 107 6.1.9. STELLA, Frank (1936-…) 110 6.1.10. RAUSCHENBERG, Robert (1925-2008) 112 6.1.11. KELLY, Ellsworth (1923-…) 116 6.1.12. SMİTH, Leon Polk (1906- 1996) 116 6.1.13. JOHNS, Jasper (1930-…) 117 6.1.14. LİCHTENSTEİN, Roy (1923-1997) 118 6.1.15. SOULAGES, Pierre (1919-…) 120 6.1.16. BUREN, Daniel (1938-…) 121 6.1.17. RİLEY, Bridget (1931-…) 122 6.1.18. NEVELSON, Louise (1900-1988) 123 6.1.19. WALKER, Kara (1969-…) 124 6.1.20. ÇOKER, Adnan (1927-…) 126 6.1.21. İSLİMYELİ, Balkan Naci (1947-…) 128 6.1.22. KAVUKÇU, Mehmet (1962-…) 132 6.1.23. AZERİ, Nazan 133 6.1.24. KARA, Devabil (1962-...) 134 6.2. RÖPORTAJ 138 6.2.1. GÜRBÜZ, Selma (1960-…) 138 SONUÇ 143 KAYNAKLAR 145 RESİM LİSTESİ 156 VI Bu çalışma siyah ve beyazın görme pratiğindeki plastik ifadesinin, simgesel, kavramsal ve psikolojik açıdan incelenmesine dayanmaktadır. Görsel dünyada çevremizdeki nesnelerden yansıyan ışığın yoğunluğu, aydınlık ve karanlık alanları, yani ışık-gölgeyi oluşturur. Gölgeler varlıklarını her ne kadar ışığa borçlu olsalar da genel olarak karanlıkla özdeşleştirilmişlerdir. Siyah ve beyaz, plastik sanatlarda renklerin bel kemiğini oluşturur. Tüm renklerin karışımı siyahı, tüm ışık ışınlarının birleşimi ise beyazı verir. Yanında bulunan renklerin algılanmasında, karıştığı rengin ton değerlerinin değiştirilmesinde, kompozisyonda dengeyi oluşturmada siyah ve beyaza ihtiyaç vardır. Yan yana gelen açık koyu değerler, güçlü bir kontrast oluşturarak gözde bir illüzyon yaratır. Tek başlarına ele alındıklarında ise insan psikolojisi üzerinde güçlü bir etki bırakır. Birçok düşünür siyah ve beyaz üzerine çeşitli kuramlar öne sürmüş, renk ve renksizlik üzerine birçok teori ortaya atmıştır. Siyah-beyaz, fotoğraf sanatının da temel ögelerinden biridir. Beyaz; ışıklı alanları, siyah ise gölgeli alanları gösterir. Işıkla resim yapma sanatı olan fotoğraf siyah ve beyazın varlığında anlam bulur. Sanat tarihinin birçok döneminde siyah ve beyaz, pek çok sanatçı tarafından kullanılan renkler olmuştur. İlk Çağ mağara duvarı resimlerinden, Antik Yunan vazolarına, Rönesans’tan, Çağdaş Sanat’a kadar birçok akımın sanatçıları tarafından kullanılmıştır. Siyah ve beyazı paletlerinde ana renkler olarak kullanan sanatçılar ve eserleri temel alınarak verilen bilgiler bu çalışmanın desteklenmesi için son bölümde incelenmiştir. Anahtar Kelimeler; algı, renk, siyah, beyaz, gölge SUMMARY This study is related to reviewing plastic expression of the black and white colors in the seeing practice in terms of symbolical, theoretical and psychological aspects. Intensity of the light which is reflected from the environment at the visual world, forms the illuminated and dark areas that is the light and shadow. Even though the shadows are based from the light, they have generally been consubstantiated with the darkness . The black and white colours form the main frame of the colours at plastic arts. Mixture of all of the colours form the black colour, and mixture of all light rays from the white colour. The black and white colours are needed to perceive the other colours, to change the values of the colours and to form the balance at a composition. The light and dark values beside each other create an illusion at eye as forming a strong contrast. Considering the colours on their own, they leave a strong effect on human psychology. Many of the thinkers have asserted various theories on black and white colours, and they have formed many theories on colour and non-colour status. Black- white colours are also the basic elements of the photography. The white colour shows the illuminated areas and the black colour shows the shadowy areas. The photography which is a kind of art forming the picture using the light, is meaningful only at the existence of the black and white colours. The black and white colours have been most used colours by many artists at the various periods of the art history. These colours have been used by many artists of the various currents for the First-era cave paintings, Anthique Greek vases, Renaissance to Contemporary Art. The artists who used black and white as main colors in their arts have been examined and placed at the final part of this study to support it. Key Words; perception, colour, black, white, shadow.