Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri ile bilgisayar özyeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MÜGE ŞEN

Danışman: AYDAN AYDIN

Özet:

Bu araştırmada, zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin, bilgisayara ilişkin kaygı düzeyleri ile bilgisayar özyeterlik algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Tekil ve ilişkisel tarama modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygısı hangi düzeydedir? 2. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri cinsiyet, meslekteki kıdem yılı, kişisel bilgisayar olup olmaması, bilgisayar kullanma sıklığı, bilgisayarda günlük ortalama çalışma süresi, bilgisayarı kullanma amacı, mezun olunan alan değişkenlerine göre farklılık göstermekte midir? 3. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar özyeterlik algıları hangi düzeydedir? 4. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar özyeterlik algıları cinsiyet, meslekteki kıdem yılı, kişisel bilgisayar olup olmaması, bilgisayar kullanma sıklığı, bilgisayarda günlük ortalama çalışma süresi, bilgisayarı kullanma amacı, mezun olunan alan değişkenlerine göre farklılık göstermekte midir? 5. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri ve bilgisayar özyeterlik algıları arasında ilişki var mıdır? Araştırmanın örneklemini; İstanbul ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı devlet okullarında görev yapmakta olan zihin engelliler sınıf öğretmenlerinden gelişigüzel örnekleme yoluyla seçilmiş 430 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada; Namlu ve Ceyhan (2000) tarafından geliştirilerek, geçerliği ve güvenirliği yapılmış olan Bilgisayar Kaygısı Ölçeği ve Gürcan (2005) tarafından geliştirilerek, geçerlilik ve güvenirlik analizleri yapılmış olan Bilgisayar Özyeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerle ilgili yapılan analizler; SPSS (Statistical PacketforSocialSciences) For Windows 15.00 programı kullanılarak bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Araştırmadan bilgisayar kaygı düzeyi ile ilgili elde edilen bulgulara göre; zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygıları çok düşük düzeydedir. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri cinsiyet, bilgisayar kullanma amacı, mezun olunan alan değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri mesleki kıdem yılına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Mesleki kıdem arttıkça bilgisayar kaygı düzeylerinin de arttığı anlaşılmaktadır. Kendine ait bilgisayarı olmayan öğretmenlerin bilgisayar kaygı düzeylerinin, bilgisayarı olan öğretmenlerin bilgisayar kaygı düzeylerinden anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır. Bilgisayarı kullanma sıklığı azaldıkça bilgisayar kaygı düzeyinin arttığı anlaşılmaktadır. Bilgisayarla bir gün içinde çalışma süresi azaldıkça kaygı düzeyinin arttığı, çalışma süresi arttıkça kaygı düzeyinin azaldığı anlaşılmaktadır. Araştırmadan bilgisayar özyeterlik algısı ile ilgili elde edilen bulgulara göre; zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar özyeterlik algılarının ortalama değerde olduğu belirlenmiştir. Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar özyeterlik algıları cinsiyet, bilgisayar kullanma amacı, mezun olunan alan değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Mesleki kıdem arttıkça bilgisayar özyeterlik düzeylerinin düşük olduğu anlaşılmaktadır. Kendine ait bilgisayarı olan öğretmenlerin bilgisayar özyeterlik düzeylerinin, bilgisayarı olmayan öğretmenlerin bilgisayar özyeterlik düzeylerinden anlamlı derecede yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bilgisayarı daha sık kullanan öğretmenlerin özyeterlik algılarının yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Bilgisayarı bir gün içinde daha fazla kullananların özyeterlik düzeylerinin yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Araştırmanın bir diğer sonucu olarak; zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kaygı düzeyleri ve bilgisayar özyeterlik algıları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Buna göre, öğretmenlerin bilgisayar kaygı düzeyleri arttıkça bilgisayar özyeterlik düzeylerinin anlamlı ölçüde azaldığı, başka bir deyişle öğretmenlerin bilgisayar özyeterlik düzeyleri artıkça bilgisayar kaygı düzeylerinin anlamlı ölçüde azaldığı sonucu ortaya çıkmıştır. Anahtar sözcükler: Zihin engelliler sınıf öğretmenleri, bilgisayar kaygı düzeyi, bilgisayar özyeterlik algısı ABSTRACT This study has been conducted to define the relationship between computer anxiety level and computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students. The answers of questions given below have been searched in the study which has been conducted according to single and relational screening model. 1. What is the computer anxiety level of class teachers of mentally handicapped students? 2. Does computer anxiety level of class teachers of mentally handicapped students differ according to variants such as their gender, seniority level in profession, if s/he has a personal computer, the frequency of computer usage, the average working hour on computer, the aim of computer usage, the department they graduated from? 3. What is the computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students? 4. Does computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students differ according to variants such as their gender, seniority level in profession, if s/he has a personal computer, the frequency of computer usage, the average working hour on computer, the aim of computer usage, the department they graduated from? 5. Is there a relationship between computer anxiety level and computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students? The sample of this study consists of 430 class teachers of mentally handicapped students that the researcher had a chance to speak among the teachers who are working in state schools of Ministry of National Education in İstanbul. Computer Anxiety Scale, tested in terms of validity and reliability, which has been formed by Namlu and Ceyhan (2000) and Computer Self-Efficacy Scale whose validity and reliability analyses were done and which has been formed by Gürcan (2005) were used in this study. The analyses related to the data obtained in the study analyzed on computer environment by using SPSS (Statistical PacketforSocialSciences) Program for Windows 15.00. According to the indicators obtained from study related to computer anxiety level ; the computer anxiety level of class teachers of mentally handicapped students is quite low. Computer anxiety level of class teachers of mentally handicapped students shows a meaningful difference according to variants such as their gender, the aim of computer usage, the department they graduated from. Computer anxiety level of class teachers of mentally handicapped students shows a meaningful difference according to seniority level in profession. It is understood that the higher seniority level in profession is, the higher level of anxiety is seen. It is ascertained that the anxiety level of teachers who don’t have a personal computer is meaningfully higher than the anxiety level of teachers who have a personal computer. It is understood that the lower usage of computer results in a higher level of anxiety. It is understood that when the working hours on computer in a day are lower , the anxiety is higher, conversely , when working hours are higher , the anxiety level is lower. According to the indicators obtained from study related to computer self-efficacy perception; it is specified that the computer self-efficacy perception of the class teachers of mentally handicapped students is average. Computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students shows a meaningful difference according to variants such as their gender, the aim of computer usage, the department they graduated from. It is understood that the higher seniority level in profession is, the lower level of computer self-efficacy perception is seen. It is ascertained that the computer self-efficacy level of teachers who have a personal computer is meaningfully higher than computer self-efficacy level of teachers who don’t have a personal computer. It is determined that the computer self-efficacy perception of teachers who use computers more frequently is higher. It is understood that computer self-efficacy perception of teachers who use computers more in a day is higher. Another result of the study is that a meaningful, in negative direction, relationship between computer anxiety and computer self-efficacy perception of class teachers of mentally handicapped students is found. According to this, it is resulted that when teacher’s computer anxiety level gets higher, their computer self-efficacy level meaningfully decreases; in other words, when teacher’s self-efficacy level gets higher, their computer anxiety level significantly decreases. Key Words: computer anxiety, computer self-efficacy, class teachers of mentally handicapped students.