Türk vergi sisteminde vergilendirmeye ilişkin ödevlerin yerine getirilmemesine yol açan unsurlar

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET KOÇ

Danışman: AHMET BUMİN DOĞRUSÖZ

Özet:

Doktora Tezi Türk Vergi Sisteminde Vergilendirmeye İlişkin Ödevlerin Yerine Getirilmemesine Yol Açan Unsurlar Mehmet KOÇ Beyan esası geçerli olduğu halde vergi denetiminin yetersiz olduğu, vergi yükünün adil dağılmadığı, vergi cezalarının uzlaşma, ceza indirimi gibi müesseseler dolayısıyla etkinliğini yitirdiği, ortalama her üç yılda bir vergi ve cezalar için af çıkarıldığı, vergi yargısı sürecinin çok yavaş işlediği, vergi bilincinin yeteri kadar oluşmadığı Türkiye’de mükelleflerin büyük bir kısmı vergilendirmeye ilişkin ödevlerini yerine getirmekten kaçınma yoluna başvurabilmektedir. Çünkü mükellefler, vergi incelemesine tabi tutulma ihtimalleri çok düşük olduğu için vergilendirmeye ilişkin ödevlerini yerine getirip getirmediklerinin vergi idaresince tespit edilmesinin mümkün olmadığını veya çok zor olduğunu, vergi incelemesine tabi tutulsalar bile inceleme sonucu tarh edilecek vergi ve cezalar için uzlaşmaya başvurabileceklerini ve tarh edilen vergi ve cezalarının tamamının veya büyük bir kısmının uzlaşma sonucunda kaldırılacağını, uzlaşma sağlanamasa bile yargı yolunun açık olduğunu, yargı süreci devam ederken, tarhiyat konusu vergi ve cezaları konusunda af çıkma ihtimalinin çok yüksek olduğunu, kaldı ki af çıkmasa bile yargı sürecinde davayı kazanma ihtimalinin bulunduğunu dikkate alarak davranmaktadırlar. Anahtar Kelimeler: 1) Gelir İdaresinin Yapısı 2) Vergi Denetimi 3) Vergi İncelemesi 4) Vergi Afları 5) Vergi ve Cezalarda Uzlaşma 6) Vergi Cezaları 7) Vergi Cezalarının Etkinliği 8) Vergi Yargısı 9) Vergi Yükü 10) Vergi İndirimi 11) Belge Düzeni 12) Vergilendirmeye İlişkin Ödevler ABSTRACT Doctorate Thesis Factors Bring About Noncompliance in Turkish Taxation System Mehmet KOÇ Most of taxpayers abstain from fulfill their tax liabilities in Turkey, where audits are deficient despite self assessment model is used, tax burden is not fairly dispersed, tax penalties are ineffective because of the practices like reconciliation and penalty reduction, tax amnesties are granted in every three years, tax judgment procedures are slow and tax awareness is not well-established. The reason for this behavior is they are of the opinion that it is impossible or difficult for the tax authorities to find out their incompliance due to rare possibility of audits. Besides, taxpayers know that even if they were subject to tax audits, they would be able to apply for reconciliation for tax and penalties resulted from the inspections. By reconciliation, most or all of assessed tax and penalties can be cancelled. Even if the parties can not arrange a settlement by reconciliation process, there will always be an opportunity for taxpayers to take legal action. Taxpayers take into account the fact that, through the judgment process, there will be a high possibility for tax amnesty, even without amnesty there will be a high possibility for taxpayers to win the legal argument. Key Words: 1) Structure of Revenue Administration 2) Tax Audit 3) Tax Examination 4) Tax Amnesties 5) Reconciliation 6) Tax Penalties 7) Effectiveness of Tax Penalties 8) Tax Judgment 9) Tax Burden 10) Tax Credit 11) Document Order 12) Liabilities of Taxation