Obez Adölesanlarda Yüksek Şiddetli Aralıklı Antrenmanların İnflamasyon ve Oksidatif Stres Belirteçlerine Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLTEN ATABAY ARSLAN

Danışman: Meral Küçük Yetgin

Özet:

Amaç: Obez adölesanlarda 12 haftalık yüksek şiddetli aralıklı antrenmanların (HIIT) vücut kompozisyonu, kan lipidleri, adipoz doku hormonları, metabolik, inflamasyon ve oksidatif stres belirteçlerine etkisinin değerlendirilmesidir.

Yöntem: Obez 32 gönüllü adölesanın (yaş: 15.28±2.93 yıl, BKİ:33.21± 4.98 kg/m2, A=16; K=16) antropometrik (boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel ve kalça çevresi, bel/kalça oranı) ve vücut kompozisyonları (Tanita SC 330MA) belirlenmiş, kan örnekleri analiz (Thermo Scientific Multiskan FC, 2011-06, USA, ELISA-Thermo Scientific, ABD) edilmiştir. Antrenman grubu ve kontrol grubu istirahat EKG ve tansiyon takipleri yapılarak sağlık kontrollerinden geçirilmiştir. Antrenman grubu 3 haftalık ön adaptasyon çalışmalarının ardından (30 dk 40-45 Rpm, Matrix U3X dikey bisiklet); 1., 2., 3., 4, hafta: HRmax % 90-95 (30 sn yük.-60 sn din.) /3 tekrar (12 dk); 5., 6., 7., 8. hafta: HRmax %90-95 (30 sn yük.-60 sn din.)/4 tekrar (14 dk); 9.,10.,11.,12. hafta: HRmax % 90-95 (30 sn yük.-60 sn din.)/5 tekrar (16 dk) olacak şekilde antrenman programı uygulanmıştır. Antrenmanların maksimal kalp atım hızı ve dinlenme aralığı nabız ölçer (Polar M400) ile takip edilmiştir.

Bulgular: Araştırmada uygulanan GLMM modeli sonuçlarına göre, grup, yaş ve zaman etkileşimin insülin paremetresinde; grup ve zaman etkileşimin bel ve kalça çevresi, HDL(mg/dl) hariç diğer tüm metabolik ((insülin (U/L), glukoz (mg/dl), HOMA-IR,  total kolestrol (mg/dl), LDL (mg/dl), trigliserid (mg/dl), adiponektin (µg/ml), leptin (ng/ml) ve  tüm inflamasyon parametrelerinde (hsCRP (mg/dl), TNF- α (pg/ml), IL-6 (pg/ml), ve prooksidan parametrelerden AGE (RFU), istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Grup ve cinsiyet etkileşimin vücut yağ yüzdesi ve toplam vücut suyu yüzdesi paremetrelerinde etkisi anlamlı olduğu (p<0,05), prooksidan parametrelerden ROS (RFU), TBARS (nmol/mL) parametrelerinde anlamlı olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Antioksidan parametrelerinin tümünde ise, (FRAP (µmol/L), SOD (U/mL), GSHPX (nmol/mL/dk), total SH (µmol/L)) grup, zaman, yaş ve cinsiyet etkileşimi olmamıştır (P<0.05).

Sonuç: Obez adölesanlarda uygulanan 12 haftalık HIIT programının metabolik parametrelerde, kan lipidlerinde, oksidatif stres belirteçlerinde, inflamasyon üzerinde olumlu etkileri vardır.

Anahtar Kelimeler: Obezite, adölesan, yüksek şiddetli aralıklı antrenman, inflamasyon, oksidatif stres.