Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLTEN ATABAY ARSLAN
Danışman: Meral Küçük Yetgin
Özet:
Amaç: Obez adölesanlarda 12
haftalık yüksek şiddetli aralıklı antrenmanların (HIIT) vücut kompozisyonu, kan
lipidleri, adipoz doku hormonları, metabolik, inflamasyon ve oksidatif stres
belirteçlerine etkisinin değerlendirilmesidir.
Yöntem:
Obez 32 gönüllü adölesanın (yaş: 15.28±2.93 yıl, BKİ:33.21±
4.98 kg/m2, A=16; K=16) antropometrik (boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel ve kalça
çevresi, bel/kalça oranı) ve vücut kompozisyonları (Tanita
SC 330MA) belirlenmiş, kan örnekleri
analiz (Thermo Scientific Multiskan FC,
2011-06, USA, ELISA-Thermo Scientific, ABD) edilmiştir. Antrenman grubu
ve kontrol grubu istirahat EKG ve tansiyon takipleri yapılarak sağlık
kontrollerinden geçirilmiştir. Antrenman grubu 3 haftalık ön adaptasyon
çalışmalarının ardından (30 dk 40-45 Rpm, Matrix U3X dikey bisiklet); 1., 2.,
3., 4, hafta: HRmax % 90-95 (30 sn yük.-60
sn din.) /3 tekrar (12 dk); 5., 6., 7., 8. hafta: HRmax %90-95 (30
sn yük.-60 sn din.)/4 tekrar (14 dk); 9.,10.,11.,12. hafta: HRmax %
90-95 (30 sn yük.-60 sn din.)/5 tekrar (16 dk) olacak şekilde antrenman
programı uygulanmıştır. Antrenmanların maksimal kalp atım hızı ve dinlenme
aralığı nabız ölçer
(Polar M400) ile takip edilmiştir.
Bulgular: Araştırmada
uygulanan GLMM modeli sonuçlarına göre, grup, yaş ve zaman etkileşimin insülin
paremetresinde; grup ve zaman etkileşimin bel ve kalça çevresi, HDL(mg/dl)
hariç diğer tüm metabolik ((insülin (U/L), glukoz (mg/dl), HOMA-IR, total kolestrol (mg/dl), LDL (mg/dl), trigliserid
(mg/dl), adiponektin (µg/ml), leptin (ng/ml) ve
tüm inflamasyon parametrelerinde (hsCRP (mg/dl), TNF- α (pg/ml), IL-6 (pg/ml), ve prooksidan
parametrelerden AGE (RFU), istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir
(p<0,05). Grup ve cinsiyet etkileşimin vücut yağ yüzdesi ve toplam
vücut suyu yüzdesi paremetrelerinde etkisi anlamlı olduğu (p<0,05),
prooksidan
parametrelerden ROS (RFU), TBARS (nmol/mL)
parametrelerinde anlamlı olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Antioksidan parametrelerinin
tümünde ise, (FRAP (µmol/L), SOD (U/mL), GSHPX (nmol/mL/dk), total SH (µmol/L))
grup, zaman, yaş ve cinsiyet etkileşimi olmamıştır (P<0.05).
Sonuç: Obez adölesanlarda uygulanan 12
haftalık HIIT programının metabolik parametrelerde, kan lipidlerinde, oksidatif
stres belirteçlerinde, inflamasyon üzerinde olumlu etkileri vardır.
Anahtar Kelimeler: Obezite, adölesan, yüksek şiddetli aralıklı
antrenman, inflamasyon, oksidatif stres.