Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Bilgi Ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA PARLAK
Danışman: Güssün Güneş
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışma Şer'iyye Sicilleri belgelerinin kütüphaneciler tarafından bibliyografik tanımlamalarının oluşturulması ve araştırmacılar tarafından bu belgelerin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için kütüphaneci ve araştırmacı iş birliğinin önemine vurgu yapmaktadır. Bu belgelerin karmaşık yapısı, farklı yazı çeşitleriyle kaydedilmiş olması; kataloglama çalışmalarında ve literatür taraması sırasında belgelerin bulunabilirliği bakımından çeşitli zorluklar yaratmaktadır. Yaşanan zorluklar neticesinde sicil çalışmalarındaki belgelerin farklı kavramlarla ifade edildiği ve "Şer'iyye" kavramın yazılışında farklı kullanımların bulunduğu görülmektedir. Araştırmamız YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yayımlanmış olan "Şer'iyye Sicilleri" alanındaki tez çalışmalarının kavramsal analizi ve etimolojik yapısı evreninde incelenerek kütüphanecilerin bibliyografik tanımlama ve araştırmacıların kaynağa erişim konusunda yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini ele almaktadır. Araştırma sırasında arşiv belgesi olan sicillerin, farklı disiplinlerdeki araştırma sorularına ve kazandığı anlamlara göre farklı bakış açılarıyla ele alındığı gözlemlenmiştir. Bu bağlamda sicillerin terminolojik açıdan çeşitliliğini araştırmak amacıyla kullanılan farklı kavramların kavramsal analizi yapılmış, farklı yazılış türlerinin etimolojik yapısı incelenmiştir. Araştırma sonunda bu konudaki tez çalışmaların bibliyografik künyeleri hazırlanmış; etimolojik, kronolojik ve alfabetik olarak Şer'iyye Sicil bibliyografyası oluşturulmuştur. Şer'iyye Sicilleri Tarih, Hukuk, Mimarlık, İktisat gibi birçok bilim dalında Osmanlı tarihi, kültürel yapısı, ekonomik ilişkileri, toplumu vb. konular üzerine yapılan araştırmalarda önemli birincil kaynak olma özelliği taşımaktadır. Bibliyografyaların araştırmacılar için başvuru kaynağı niteliği taşıması akademik, kültürel ve tarihsel mirasın korunması, değerlendirilmesi, incelenmesi bakımından yeni çalışma alanlarının ortaya çıkmasına katkı sağlayacak bibliyografik denetimlerinin de yapıldığı bir bibliyografya tez çalışması olması beklenmektedir.