Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem Duruyol Çamdalı
Danışman: CEMALETTİN ŞAHİN
Özet:ÖZET Ülkelerin nüfus değişiminde etkili olan faktörlerden birisi de göçtür. Göç insanların bulundukları yaşam alanından, başka bir alana doğru yaptıkları yer değiştirme hareketini ifade etmektedir. Göçler ekonomik, doğal, sosyal ve siyasal nedenlerle ortaya çıkar. İnsanları göçe iten nedenlerin başında ekonomik nedenler gelir. Bu sebepten dolayıdır ki göçler genellikle az gelişmiş bölgelerden çok gelişmiş bölgelere doğru ortaya çıkar. Tarih boyunca savaşlar, doğal afetler gibi nedenlerle yaşanan göçler artık günümüzde daha çok ekonomik nedenlerden dolayı yaşanmaktadır. Her göçün farklı bir nedeni, farklı bir çıkış sebebi vardır. Göçleri sınıflandırırken de bu nedenler göz önünde bulundurulur. Genel itibariyle göçleri iç ve dış göçler olarak sınıflandırmak mümkündür. Bir göç ülke sınırları içerisinde gerçekleşiyorsa iç göç, ülke sınırlarını aşıyorsa ve uluslararası bir boyut kazanıyorsa dış göç olarak tanımlanır. Ülkemizde 1950’li yıllardan itibaren yoğun bir iç göç hareketi yaşanmıştır. Türkiye’de yaşanan tarımsal dönüşümlerle birlikte itici bir hâl alan kıra karşılık, sanayileşmeye bağlı olarak çekici bir hâl alan kent, iç göçlerin yoğun bir şekilde yaşanmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak da şehirleşme süreci hızlanmış, nüfus şehirlerde artarken kırsalda azalmıştır. Bu da hem kırsalda hem de şehirlerde pek çok sorunu gündeme getirmiştir. Türkiye’de dış göçler de önemli bir yer tutmaktadır. Cumhuriyet’in ilanından sonra ülkeler arası yapılan anlaşmalarla yurt dışından Türkiye’ye çok sayıda göçmen gelmiştir. Dünyada değişen dengeler ve siyasi şartlar ülkemize birçok göç dalgasını da beraberinde getirmiştir. Bu dönemde Balkanlar, Kırım ve Kafkasya’dan ülkemize çok sayıda göçmen gelmiştir. Türkiye’den başka ülkelere yapılan göçler ise çoğunlukla işçi göçleri olmuştur. Bu göçler 1960’lı yıllarda başlamış ve uzun süre etkisini göstermiştir. İşçi göçlerinin büyük bir kısmı Batı Avrupa ülkelerine yapılmıştır. Almanya yapılan bu göçlerde ilk sırada yer almıştır. İç ve dış göçler Türkiye’nin değişmesinde ve dönüşmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışmada “1950-1960” döneminde Türk basınına göre iç göçler ve dış göçler incelenmiştir. Bu kapsamda basında yer alan göç haberleri, bu haberlerin sıklığı, göçlerin şehirlere ve nüfusa etkisinin basına nasıl yansıdığı, göçlerin sıklıkla hangi şehirlere olduğu ve bu şehirlerde yaşanan sorunların basın açısından nasıl ele alındığı, göçlerin ekonomiye, şehirleşmeye, siyasete yansımalarının nasıl olduğu gibi çeşitli konulara yer verilmiştir. Bu amaçla 1950-1960 dönemine ait Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet ve Zafer gazeteleri taranmıştır. Ayrıca bu dönemdeki iç ve dış göçlerle ilgili olarak Devlet İstatistik Kurumu (DİE) verilerinden yararlanılmış ve bu verilere tablolar halinde yer verilmiştir. -------------------- ABSTRACT One of the factors that affect the population change of countries is migration. Migration refers to the displacement movement of people from their living space to another. Migrations occur for economic, natural, social and political reasons. Economic reasons are the main reasons that push people to migrate. This is why migrations generally occur from less developed regions to more developed regions. Throughout history, migrations due to wars and natural disasters are now being experienced mostly for economic reasons. Each migration has a different cause and a different cause of exit. These reasons are taken into account when classifying migrations. In general, it is possible to classify migrations as internal and external migrations. It is defined as: internal migration if displacement occurs within the borders of the country; external migration if displacement exceeds the borders of the country and gains an international dimension. Since the 1950s, there has been an intense internal migration movement in our country. Versus rural areas still driving with agricultural transformation taking place in Turkey, still an attractive area of the city due to industrialization, has led to an intensive internal migration. Accordingly, the urbanization process has accelerated and the population has increased in cities and decreased in rural areas. This has raised many problems both in rural and urban areas. External migration in Turkey holds an important place. After the proclamation of the Republic from abroad with an agreement between countries to Turkey has a large number of immigrants. Changing balances and political conditions in the world brought many migration waves to our country. During this period, a large number of immigrants came from the Balkans, Crimea and the Caucasus. The migrations from Turkey to other countries has mostly been migrating workers. These migrations started in the 1960s and have been effective for a long time. Most of the worker migrations were made to Western European countries. Germany took the first place in these migrations. Internal and external migration has played an important role in change and transformation in Turkey. In this study, internal and external migration according to the Turkish press in the period of 1950-1960 was examined. In this context, various topics such as; the migration news in the press, the frequency of these news, how the impact of migrations on cities and the population is reflected in the press, the migration of which cities are frequently encountered in these cities and how these problems are handled in terms of the press, how migration is reflected in the economy, urbanization, politics it is given are included. For this purpose, the newspapers Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet and Zafer for the period 1950-1960 were scanned. In addition, the State Statistical Institute (SIS) data were used for internal and external migration during this period and these data were given in tables.