Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Musa Gök
Danışman: MEHMET ALİ ÖZBUDUN
Özet:Bu çalışmada; kalıcı bir piyasa başarısızlığı olarak değerlendirilen ve bu yönüyle de kamu işletmeciliğine konu olan doğal tekel piyasaları, kentsel su hizmetleri örneğinde incelenmiştir. Çalışmanın temasını, Türkiye’de kentsel su hizmetlerinin görülmesinde kamu işletmeciliğinin bir tipi olan ve günümüzde 16 büyükşehir belediyesinde uygulanan İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) modelinin, kamu ekonomisi ilke ve işlevleri çerçevesinde irdelenmesi oluşturmaktadır. Yöntem olarak, teorik kısımlara ilişkin genel literatür taraması, uygulamaya ilişkin elde edilebilen veriler çerçevesinde grafik analiziyle karşılaştırmalı performans değerlemesi yapılmıştır. Türkiye’de kentsel su hizmetlerinde kamu işletmeciliğinin uygulama sonuçları ve temel performans göstergeleri dikkate alındığında; ulusal düzeyde etkin hizmet sunulabilmesine yönelik olarak, su yönetimi genel yapısının ve bu konudaki kamu işletmeciliğinin yasal, kurumsal ve finansal anlamda kapsamlı bir biçimde yeniden tasarlanarak geliştirilmesinin gerektiği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede; tez kapsamında ayrıntılı olarak belirtilen yasal, kurumsal ve finansal eksiklikler giderilmeli, su hizmetleri yönetiminde, su ve kanalizasyon idare ve işletmelerinde performans yönetim ve değerleme sistemi oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Aynı zamanda, tarife sisteminin; çoklu (özellikle iki kısımlı tarife) ve basamaklı tarife yapısında geliştirilerek ulusal ölçekte, yeknesak bir biçimde uygulanması sağlanmalıdır. Bundan sonraki dönemlerde de yatırımlardaki ağırlığın; su üretimi (su arıtma ve kalitesi dahil), atık su arıtma (atık su kalitesinin arttırılması dahil) ve yağmur suyu toplama sistemi gibi hizmetlere verilmesi daha uygun olacaktır. Ayrıca ulusal ölçekte fayda maliyet analizleri çerçevesinde kapsamlı bir su kayıplarını önleme politikası izlenmelidir. ABSTRACT NATURAL MONOPOLIES IN THE PUBLIC ECONOMICS: URBAN WATER SERVICES (THE CASE of ISKI ) In this study natural monopoly markets, which are considered to be a static market failure and also considered to be one of the subject of public management with such structure, have been examined as an example in urban water supply and wastewater services. The main idea of this study is formed by the research of İstanbul Water and Sewerage Administration (ISKI) model within the framework of principles and functions of public finance whereas this model is considered to be a type of public enterprise in carrying out the urban water supply and wastewater services in Turkey and at the moment is applied in 16 metropolitan municipalities. As the methodology scanning of general literature in relation with the theory and comparative performance evaluation with graphical analysis within the framework of obtained data in relation with the application were done. When the application results and basic performance indicators of public management in urban water services in Turkey are taken into consideration, it can be understood that there is the necessity of reformation and development of general structure of water administration and public management in detail, legally, financially and institutionally in order to supply an effective national service. Thus, legal, institutional and financial deficiencies which are indicated in detail in the contents of this thesis, must be corrected, and performance management and evaluation system, water supply and sewerage management and institutions. Also the tariff system must be developed in the structure of multiple ((especially two-part tariff ) and block tariff structure and monotonous application of this system in the national scale must be provided. After from this term, mostly investments must be done according to water production, water treatment and water quality including services like; wastewater treatment and quality and rain water collecting system. In addition, in whole nation, according to the cost-benefit analysis, effective reduction programmes must be followed to reduce unaccounted for water.