Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÜMİT DUMAN
Danışman: Nermin Özcan Özer
Özet:
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile sınıf içi ders işleme sürecindeki soru sorma teknikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın evreni, 2018-2019 eğitim öğretim yılında, Van ili merkez Edremit, İpekyolu ve Tuşba ilçelerinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren ilkokullarda görevli sınıf öğretmenlerinden oluşmaktadır. Araştırmada rastgele örneklem seçimi metodu ile 438 öğretmene ulaşılmıştır. Bu araştırma için gerekli verilerin toplanması amacıyla üç ölçme aracı kullanılmıştır. Bunlar (1) Kişisel Bilgiler (2) Öğretmen Öz Yeterlilik Ölçeği ve (3) Sınıf İçi Soru Sorma Teknikleri Ölçeği'dir. Araştırmada kullanılan ölçekler; kişisel bilgi formu, Tschannen-Moran ve Hoy (2001) tarafından geliştirilen Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan "Öğretmen Öz Yeterlilik Ölçeği" ve Büyükalan Filiz, Çelik ve Toraman (2018) tarafından geliştirilmiş olan "Sınıf İçi Soru Sorma Teknikleri Ölçeği" (SİSSTÖ)'dir. Araştırmadan elde edilen verilerle ilgili yapılan analizler ve verilerin çözümlenmesi için SPSS 18.0 istatistik paket programından yararlanılmıştır. SPSS 18.0 istatistik paket programında aritmetik ortalama, standart sapma, Kruskal Wallis-H, Mann Whitney U, LSD, Tamhane's T2, Spearman Korelasyon analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algılarının alt boyutu olan öğrenci katılımına ilişkin yeterlilik ile sınıf içi ders işleme sürecinde soru sorma tekniklerinin alt boyutları olan motivasyon, soruların teknik özellikleri, sorulardan yararlanma sıklığı ve değerlendirme aracı arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algılarının alt boyutu olan öğretimsel stratejilerde yeterlilik ile sınıf içi ders işleme sürecinde soru sorma tekniklerinin alt boyutları olan motivasyon, soruların teknik özellikleri, sorulardan yararlanma sıklığı, dönüt ilişkisi ve değerlendirme aracı arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algılarının alt boyutu olan sınıf yönetiminde yeterlilik ile sınıf içi ders işleme sürecinde soru sorma tekniklerinin alt boyutları olan motivasyon, soruların teknik özellikleri ve değerlendirme aracı arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bununla birlikte öğretmenlerin öz yeterlilik algıları; yaş, mesleki kıdem değişkenine göre anlamlı farklılıklar gösterirken; cinsiyet, sınıf mevcudu ve okutulan sınıf seviyesi değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin sınıf içi ders işleme sürecinde soru sorma teknikleri; yaş, mesleki kıdem ve sınıf seviyesine göre anlamlı farklılıklar gösterirken; cinsiyet, sınıf mevcudu değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve gelecek araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.