Liseli ergenlerin transaksiyonel analiz ego durumları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEYİN KELER

Danışman: Müge Akbağ

Özet:

LİSELİ ERGENLERİN TRANSAKSİYONEL ANALİZ EGO DURUMLARI İLE BAĞLANMA STİLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Liseli ergenlerin Transaksiyonel Analiz ego durumları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlayan bu araştırmada söz konusu değişkenler; cinsiyet, aile tipi, doğumdan itibaren yaşadığı aile, annenin çalışma durumu, kardeş sayısı, ailenin gelir seviyesi, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu gibi bağımsız değişkenler ile de karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Uygulamada, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında, İstanbul Anadolu yakası sınırları içerisinde bulunan ve araştırmaya katılmayı kabul eden Sultanbeyli Gediktaş Lisesi, Maltepe Anadolu Lisesi, Kartal Samandıra Lisesi ve Pendik Rauf Denktaş Lisesi’nden random küme örnekleme yöntemiyle seçilen 220’si kız 160’ı erkek toplam 380 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, TA ego durumlarını ölçmek için Ego Durumları Ölçeği, bağlanma stillerini ölçmek için İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA) kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel işlemler sonucunda elde edilen bulgular ego durumları ile bağlanma stilleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğu yönündedir. Buna göre liseli ergenlerin Eleştirel Ebeveyn ego durumu puanları yükseldikçe korkulu bağlanma stili puanları da yükselmektedir. Yetişkin ego durumu puanları yükseldikçe güvenli bağlanma stilleri puanlarında da artış, saplantılı bağlanma stili puanlarında ise düşüş gözlenmektedir. Uygulu Çocuk ego durumu puanları yükseldikçe güvenli bağlanma stili puanlarında düşüş görülmektedir. Yine Doğal Çocuk ego durumu puanları yükseldikçe korkulu bağlanma stilleri puanları düşmektedir. Liseli ergenlerin kullandıkları baskın ego durumu ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkiye bakıldığında ise korkulu ve kayıtsız bağlanma ile baskın ego durumları arasında anlamlı ilişki olmadığı görülmüştür. Güvenli bağlanma ve saplantılı bağlanma ile baskın ego durumları arasında ise anlamlı ilişkilerin olduğu sonucu bulunmuştur. Anahtar Sözcükler: Ergenlik, Transaksiyonel Analiz, Ego Durumları, Bağlanma Stilleri ABSTRACT THE EXAMINATION OF THE RELATIONSHIPS BETWEEN EGO STATES AND ATTACHMENT STYLES IN HIGH SCHOOL ADOLESCENTS In this research, which aims to examine the relationship between the transactional analysis ego states and attachment styles of high school adolescents, the variables that are considered have been also examined comparatively between the independent variables as like sex, the type of the family, the family that the person has lived since birth, the work status of the mother, the number of the siblings, the level of income of the family and the education status of the mother and father. In the application in the 2007-2008 education year, from Sultanbeyli Gediktas High School, Maltepe Anatolia High School, Kartal Samandıra High School and Rauf Denktas High School which are in the borders of Anatolian side of Istanbul and accept to participate in the research, totally 380 people, which are 220 girls and 160 boys who have been chosen by the random cluster sampling method, constitute the sample of the research. The findings which have been gathered after the statistical procedures are at the standpoint of that there are meaningful relationships between ego state and attachment styles. Hence, when the scores of the Critical Parent ego state rise, the scores of the attachment styles in fearful attachment style also rise. When the scores of Adult ego state rise, increase at the scores of secure attachment styles and decrease at the scores of the preoccupupied attachment styles have been observed. As Adapted child ego state scores rise, the scores of secure attachment style decrease. Also, when the scores of Free Child ego state rise, the scores of the attachment styles in fearful attachment styles decrease. When looked at the relationship between dominant ego state and the attachment styles of the high school adolescents, it has been observed that there is not any meaningful relationship between attachments in fearful attachment and dismissing attachment style and dominant ego state. It has been concluded that there is a meaningful relationship between secure attachment and preoccupied attachment styles. Key words: Adolescent, Transactional Analysis, Ego States, Attachment Styles