Mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrencileri alana yöneltmede uzman sistem yaklaşımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KEMAL PAŞA UZUN

Danışman: AHMET FEVZİ BABA

Özet:

MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM OKULLARINDA ÖĞRENCİLERİ ALANA YÖNELTMEDE UZMAN SİSTEM YAKLAŞIMI Bu çalışmada bulanık mantık yaklaşımının çoklu kritere göre karar verme süreçlerinde kullanımı incelenmiş, bulanık mantık yaklaşımı kullanılarak ortaöğretimde öğrencilerin alana yöneltilmesine yönelik bir model oluşturulmuştur. Türkiye uzun süredir iş gücünün niteliğini yükseltmek ve ekonominin tüm sektörlerinde istihdam imkânlarını artırabilmek için mesleki eğitim sistemini geliştirmeye çalışmaktadır. Bu çaba, Türkiye'nin dünyanın önde gelen ekonomileri arasında rekabet edebilirliği gücünü artırmak amaçlıdır. Bu bağlamda ortaöğretimde alana yöneltme faaliyetlerinde öğrencileri ilgi, istek, yetenek ve kapasitelerini de göz önünde tutarak en uygun alana yönlendirmek gerekir. Rehberlik faaliyetlerinin bu yönde geliştirilmesi gerekmektedir. Bu tez çalışmasında dört ana kriter (yetenekler, ilgiler, değerler ve akademik başarı) ve 35 alt kriter belirlenmiştir. Bu çoklu kritere dayalı bulanık mantık yaklaşımıyla ortaöğretimde alana yöneltme modeli geliştirilmiştir. Bu amaçla MS Visual Basic 6.0 programlama dilinde çoklu kritere dayalı bulanık mantık yaklaşımıyla ortaöğretimde alana yöneltme program yazılımı geliştirilmiştir. Geliştirilen yazılım kullanıcıya alanlarla ilgili kriter ağırlıklarını belli bir kurala göre değiştirme olanağı sağlamıştır. Yazılımımız bir öğrenciyi aynı anda birçok alanda değerlendirme olanağı sunmuştur. Çalışmamız bulanık mantık yaklaşımıyla çoklu kritere dayalı mesleki ortaöğretimde alana yöneltme faaliyetlerinde sonuçları itibariyle önemli bir model oluşturmuştur. ABSTRACT EXPERT SYSTEM APPROACH IN THE GUIDANCE OF STUDENTS FOR PROGRAMS IN VOCATIONAL TECHNICAL SCHOOLS In this study, the use of fuzzy logic approach in the process of decision making according to the multi-criteria is analysed and, a model is developed for the guidance of students in secondary schools to a field by using fuzzy logic approach. Turkey has tried to improve the vocational education system for quite some time in order to raise the quality of labour and the employment opportunities in all areas of economy. This study aims to enhance the competitive force of Turkey among the other leading economies of the world. In this context, the students in secodary schools should be guided to the most appropirate field according to their interests, desires, abilities and capacities. Guiding activities should be improved. In this study four main criteria ( abilities, interests, values and academic achievement ) and thirty five sub criteria are determined. By fuzzy logic approach based on this multi-criteria, a model of guidance to field in vocational technical schools, is developed. A software for guidance to a field programme is developed by fuzzy logic based on multi-criteria, in MS Visual Basic 6.0. This software provides the users the oportunity to change the field related criteria weights according to a definite rule. Also the software offers a student to be assessed for many fields at the same time. The model based on multi criteria by fuzzy logic is valuable in the guidance activities in secondary schools.