Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TÜLAY YILMAZ AKGÜN
Danışman: Saliha Serap Çifçili
Özet:
Bu çalışına aynı ve bebek dostu niteliği taşıyan birinci basamak sağlık kuruluşundan hizmet alan ve yaşlan 0-12 ay arasında bebeği olan annelerin bebeklerini ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile besleme profilleri ve bu durumu etkileyen faktörler ile ek gıdaya başlama durumlarım inceleyen kesitsel, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Ayrıca aynı grubun ilk bir yıl boyunca emzirme sıklık ve süreleri ile emzirmeyi bırakma nedenleri incelenmiştir. Eylül-Ekim 2006 aylarında 6 hafta boyunca, İstanbul Beşiktaş'ta bulunan tek Ana Çocuk Sağlığı Merkezinden hizmet alan ve herhangi bir sebeple bu merkeze başvuran toplam 358 anne çalışmaya alınmıştır. Yapılandırılmış bir soru formu yüz yüze görüşme yöntemi ile doldurulmuştur, istatistiksel analizlerde ki-kare, Student-T test, Mann- Whitney U ve lojistik regresyon yöntemleri kullanıldı. Emzirmeye başlama sıklığı % 98,9, ilk bir saat içinde emzirme oram % 62,3, sadece anne sütü alma oram % 22,9, sadece anne sütü alma süresi ortalaması 3,04±2,2 ay, emzirmeyi bırakma zamanı ortalaması 5,83±3,4 ay olarak hesaplanmıştır. Annenin yaşı, eğitim durumu, sigara içme durumu, çalışması, yardımcısı olması, bebeğin preterm olması, sezaryen ile doğması, biberon veya emzik kullanması, bebeğe hastanede mama verilmesi emzirmeyi erken bırakmakla ilişkili bulunmuştur. Emzirmeyi bırakmada en sık iki sebep 'bebeğin emmek istememesi' ve 'sütün yetmemesi' olarak belirlenmiştir. Annelerin % 58'i altıncı aydan önce, % 33 'ü 0-3 ayda, % 25 'i 3-6 ayda ek gıdaya başlamıştır. Annenin işe dönmesi, bebeğe hastanede mama verilmiş olması, bebeğin düşük ağılıkla doğması, preterm olması ve emzik kullanması ek gıdalara 6 aydan önce başlamakla ilişkili bulunmuştur. Ek gıdalara 6 aydan önce başlamanın en sık iki nedeni 'sütün yetmemesi, bebeğin ağlaması' ve 'bebeğin doymaması, ağlaması' olarak bulunmuştur. Sonuç olarak emzirmeye başlama oranlarının yüksek olmasına karşılık devam oranlarının Dünya Sağlık Örgütü önerilerinin gerisinde bulunması annelerin ııemzirmenin öneminden çok devamlılığı ile ek gıdaya geçiş döneminde dikkat edilmesi gereken konularda bilgilendirilmeye ihtiyaç duyduklarını göstermektedir. Ek gıda ile beslenme önerilerinin yapıldığı dönemde anne sütüne devamın önemi de kuvvetle vurgulanmalıdır. Bu konuda yazılı ve görsel eğitim materyallerinin hazırlanarak ilgili sağlık merkezlerince dağıtılmasının faydalı olacağı kanısındayız.