Buhari’nin “Halku Ef’Ali’l-İbad” adlı eserinin hadis ilmi açısından tetkiki

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Rabia Zahide Temiz

Danışman: AYNUR URALER

Özet:

Halku ef‘âli’l-ibâd, Buhârî'nin kelâmî meseleler üzerine kaleme almış olduğu eseridir. Buhârî bu eserinde, İslam düşünce tarihinde, kültür mirasımıza etki yapan en önemli olaylardan birisi olan Mihne sürecinin temelini teşkil eden “Halku'l-Kur'ân” meselesine yer verir. Ve bu süreçte çağdaşı olan isimlerin, halku’l Kur'ân’a dair görüşlerine yer vererek, Buhârî, insanın fiillerinin, tıpkı insanın kendisi gibi Allah’a tarafından yaratıldığını ispata çalışır. Bu, tüm ehl-i sünnet âlimlerine ait olan görüştür. Buhârî Halku ef‘âli’l-ibâd adlı eserinde Kur'ân ve Sünnet’ten deliller getirerek temellendirdiği ehl-i sünnet’in görüşünü bizlere sunmaktadır. Bu eser işlediği konuları bakımından bir kelâm eseri, kullandığı delilleri bakımından ise bir hadîs eseridir. Anahtar kelimeler: Buhârî, Ehl-i sünnet, hadîs, kelâm, fiil Halku ef‘âli’l-ibâd, mentions about kelâmî topics which is Bukhârî’s writen work. In this work Bukhârî gives place for matter of “Khalku’l-Kur’ân” which is in the basis of “Mihne” process that is most considerable event, effecting our cultural heritage in Islamic thought history. In this process, with the same point of view of those period’s companions, Bukhârî demonstrates that deed of humans is created by Allah as he had created human physically. All of ehl-i Sunnah’s scholars are sharing the same opinion. Bukhârî proves this ehl-i sunnah’s opinion, with the evidences which is brought from Kur’ân and Sunnah. This book is in the matter of topics work of kelâm but in the matter of proves it is a work of hadith. Key words: Bukhârî, Ehli Sunnah, Hadith, Kelâm, Activity